Jedan od najvažnijih plinova na zemlji je UGLJIČNI DIOKSID. Znamo da ga biljke trebaju za obavljanje procesa fotosinteze. Znamo da ga ljudi i životinje izdišu dok izdišu. Znamo da je prisutan u zraku i pomaže Zemlji da zadrži energiju koju prima od Sunca. Ali što drugo? Zašto se smatra jednim od najvažnijih plinova? Otkrijmo u ovoj lekciji.
U ovoj lekciji ćemo naučiti:
Ugljični dioksid je bezbojan i nezapaljiv plin pri normalnoj temperaturi i tlaku. To je kemijski spoj sastavljen od dva atoma kisika kovalentno vezanih na jedan atom ugljika. Njegova kemijska formula je CO2 .
Ugljikov dioksid postoji u Zemljinoj atmosferi kao plin. To je bezbojni plin koji je teži od zraka, ne gori, a pri niskim koncentracijama nema mirisa. U visokim koncentracijama ima oštar, kiselkast miris.
Iako ga u Zemljinoj atmosferi ima mnogo manje od dušika i kisika, ugljični dioksid važan je sastojak zraka našeg planeta. Postoji u Zemljinoj atmosferi u koncentraciji od približno 0,04 posto.
Osim u plinovitom obliku, ima i kruti i tekući oblik.
Čvrsti oblik ugljičnog dioksida naziva se suhi led . Dobiva ovo ime jer se ne topi u tekućinu kada se zagrijava; umjesto toga, mijenja se izravno u plin procesom poznatim kao sublimacija. Suhi led je bez boje, mirisa i nije zapaljiv, a može sniziti pH otopine kada se otopi u vodi, stvarajući ugljičnu kiselinu (H 2 CO 3 ).
Tekući ugljični dioksid je plin ugljični dioksid koji je visoko komprimiran i ohlađen do tekućeg oblika. Tekući CO 2 ne može postojati kao tekućina pri atmosferskom tlaku. Mora biti pod pritiskom da ostane kao tekućina.
Atmosferski CO 2 dolazi iz više prirodnih izvora, uključujući:
Ljudske aktivnosti poput spaljivanja nafte, ugljena i plina, kao i krčenje šuma, primarni su uzrok povećanih koncentracija ugljičnog dioksida u atmosferi.
Ugljični dioksid neophodan je za unutarnje disanje u ljudskom tijelu. Unutarnje disanje je proces kojim se kisik prenosi do tjelesnih tkiva, a ugljični dioksid odnosi iz njih. Ugljični dioksid je čuvar pH vrijednosti krvi koja je neophodna za preživljavanje.
Ali također možete čuti da je CO 2 štetan. Je li?
CO 2 nije otrovan; kao plin, sam CO 2 vam neće naškoditi. Ovo je važna činjenica koju treba zapamtiti jer je ugljični dioksid vitalni dio okoliša. Ugljični dioksid postaje otrovni plin kada ga ima previše u zraku koji udišete. Osim učinaka koje može imati na planet i atmosferu, trovanje ugljičnim dioksidom može dovesti do oštećenja središnjeg živčanog sustava i respiratornog pogoršanja kod ljudi i drugih bića koja dišu. To može uključivati glavobolje, vrtoglavicu, nemir, trnce ili osjećaj bockanja, otežano disanje, znojenje, umor, ubrzan rad srca, povišeni krvni tlak, komu, asfiksiju i konvulzije.
Temperatura Zemlje ovisi o ravnoteži između dolazne energije sa Sunca i energije koja se odbija natrag u svemir. Ugljični dioksid je staklenički plin koji zadržava toplinu u blizini Zemlje. Pomaže Zemlji da zadrži energiju koju prima od Sunca kako sva ne bi pobjegla natrag u svemir. Da nije bilo ugljičnog dioksida, Zemljin bi ocean bio zaleđen. Dio te energije ponovno se emitira natrag na Zemlju, uzrokujući dodatno zagrijavanje planeta.
No, povećanje atmosferskog ugljičnog dioksida odgovorno je za oko dvije trećine ukupne energetske neravnoteže koja uzrokuje porast Zemljine temperature i zato se ugljični dioksid smatra čimbenikom globalnog zatopljenja.
Ljudi koriste ugljični dioksid na mnogo različitih načina. Neki od njih su:
Tijekom fotosinteze biljke uzimaju ugljični dioksid (CO 2 ) i vodu (H 2 O) iz zraka i tla. U biljnoj stanici voda se oksidira, što znači da gubi elektrone, dok se ugljikov dioksid smanjuje, što znači da dobiva elektrone. Time se voda pretvara u kisik, a ugljični dioksid u glukozu.
Fotosinteza biljaka i apsorpcija CO 2 iz atmosfere oceanskom vodom pomaže u uklanjanju CO 2 iz atmosfere i može pomoći u čišćenju zraka ako je koncentracija CO 2 previsoka.
Ciklus ugljika je biogeokemijski ciklus kojim se ugljik izmjenjuje između biosfere, pedosfere, geosfere, hidrosfere i atmosfere Zemlje.
Ugljični dioksid igra ključnu ulogu u Zemljinom ciklusu ugljika, skupu procesa koji kruže ugljik u mnogim oblicima kroz naš okoliš.
Vulkansko ispuštanje plinova i šumski požari dva su značajna prirodna izvora CO 2 u Zemljinoj atmosferi. Disanje, proces kojim organizmi oslobađaju energiju iz hrane, emitira ugljični dioksid. Kada izdišete, izdišete ugljični dioksid (između ostalih plinova). Izgaranje, bilo pod maskom šumskih požara, kao rezultat poljoprivredne prakse kosi i pali, ili u motorima s unutarnjim izgaranjem, proizvodi ugljični dioksid.
1. Ugljični dioksid
2. Sintetičko svjetlo
3. Disanje životinja
4. Život, smrt, propadanje
5. Fosilna goriva
6. Plinska izmjena postrojenja
7. Izgaranje goriva
