در طول قرن ها، نبردهای زیادی بین جامعه و بیماری ها وجود داشته است. با توسعه بیشتر پزشکی، مردم شانس بیشتری برای پیروزی در مبارزه با بیماری ها، حتی مرگبارترین، داشتند. داروها و واکسن‌های موجود به ریشه‌کنی یا کاهش بسیاری از بیماری‌ها کمک کرده و زندگی را در این سیاره تحت کنترل قرار داده‌اند.
در این درس با واکسن ها آشنا می شویم و می خواهیم بدانیم:
واکسن ها محصولاتی هستند که از افراد در برابر بسیاری از بیماری ها محافظت می کنند که می توانند بسیار خطرناک و حتی کشنده باشند. واکسن ها همان چیزی هستند که در وهله اول از ابتلای ما به این بیماری جلوگیری می کنند. آنها با اکثر داروهایی که بیماری ها را درمان یا درمان می کنند متفاوت هستند. بیشتر واکسن ها به صورت تزریقی (سوزن) تزریق می شوند، اما برخی از آنها به صورت خوراکی (از راه دهان) یا بینی (اسپری به داخل بینی) تزریق می شوند.
واکسن ها با گرفتن ویروس ها یا باکتری ها و تضعیف آنها ساخته می شوند به طوری که نمی توانند خود را به خوبی تکثیر / تکثیر کنند یا اصلاً نمی توانند تکثیر شوند.
چیزی که واکسن ها را در برابر بیماری ها موثر می کند این است که سیستم ایمنی بدن ما طوری طراحی شده است که به خاطر بسپارد. وقتی بدن در معرض یک یا چند دوز واکسن قرار می‌گیرد، بدن ما «به یاد می‌آورد» و ما معمولاً سال‌ها در برابر یک بیماری محافظت می‌شویم، یا ممکن است برای تمام عمر باشد. واکسن ها در وهله اول از بیمار شدن ما جلوگیری می کنند.
ابتدا، بیایید ببینیم که چگونه سیستم ایمنی بدن از ما در برابر بیماری محافظت می کند.
سیستم ایمنی بدن ما از شبکه ای تخصصی از اندام ها، سلول ها و بافت ها تشکیل شده است که همه با هم کار می کنند تا از ما در برابر بیماری محافظت کنند. هنگامی که یک ویروس یا باکتری عامل بیماری وارد بدن می شود، سیستم ایمنی ما میکروب را به عنوان خارجی تشخیص می دهد، سپس با ساخت آنتی بادی هایی که به تخریب میکروب کمک می کنند، پاسخ می دهد. گاهی اوقات میکروب ما را بیمار می کند، اما وقتی میکروب از بین می رود، معمولاً دوباره خوب می شویم. همچنین، سیستم ایمنی ما میکروب (باکتری یا ویروس) را که ما را بیمار کرده است به خاطر می‌آورد و می‌داند چگونه آن را از بین ببرد. بنابراین اگر در آینده در معرض همان میکروب بیماری قرار بگیریم، سیستم ایمنی ما می تواند به سرعت آن را قبل از اینکه فرصتی برای بیمار کردن ما پیدا کند، از بین ببرد. این محافظت را مصونیت می گویند.
حالا بیایید ببینیم واکسن ها چگونه کار می کنند.
هنگامی که ما واکسنی را دریافت می کنیم، سیستم ایمنی ما به واکسن به همان شیوه ای که به میکروب واقعی پاسخ می دهد، پاسخ می دهد. واکسن ها پاسخ ایمنی ما را برای شناسایی و مبارزه با ارگانیسم های بیماری زا تحریک می کنند. آنها حاوی بخش های ضعیف یا غیرفعال یک ارگانیسم خاص (آنتی ژن) هستند که باعث ایجاد پاسخ ایمنی در بدن می شود. واکسن های جدیدتر حاوی طرح اولیه تولید آنتی ژن هستند نه خود آنتی ژن.
ما اغلب اصطلاحات واکسن ، واکسیناسیون و ایمن سازی را می شنویم.
ادوارد جنر، پزشک و دانشمند انگلیسی، بنیانگذار واکسینولوژی در غرب در سال 1796 در نظر گرفته می شود. او مایعی را از یک تاول آبله گاوی برداشت و آن را به پوست یک پسر بچه هشت ساله خراش داد. یک تاول در محل بالا آمد، اما پسر به زودی بهبود یافت. بعداً جنر دوباره پسر را این بار با ماده آبله تلقیح کرد و هیچ بیماری ایجاد نشد. واکسن موفقیت آمیز بود.
در طول تاریخ، انسان ها با موفقیت واکسن هایی را برای تعدادی از بیماری های تهدید کننده حیات از جمله مننژیت، کزاز، سرخک و ویروس فلج اطفال وحشی ساخته اند.
هر عنصر در یک واکسن هدف خاصی را دنبال می کند. برای مثال، ترکیبات واکسن ممکن است:
1. کمک به ایجاد ایمنی (محافظت) در برابر یک بیماری خاص. چنین موادی عبارتند از:
اینها مواد موجود در برخی از واکسن ها هستند که به سیستم ایمنی کمک می کنند تا با شدت بیشتری به یک واکسن واکنش نشان دهد، آلومینیوم چنین مثالی است.
2. به ایمن و ماندگاری واکسن کمک کنید. اونها می تونند ... باشند:
در برخی از واکسن ها از مواد نگهدارنده برای جلوگیری از آلودگی باکتریایی یا قارچی استفاده می شود.
آنها به مواد فعال موجود در واکسن ها کمک می کنند تا زمانی که واکسن ساخته، ذخیره و جابجا می شود به کار خود ادامه دهند. ژلاتین و شکر تثبیت کننده هستند.
3. در طول تولید واکسن استفاده شود. اینها هستند:
اینها به رشد آنتی ژن های واکسن کمک می کنند.
انواع مختلفی از واکسن وجود دارد، از جمله:
واکسن های غیرفعال از نسخه کشته شده میکروب که باعث بیماری می شود استفاده می کنند. آنها معمولا محافظتی به اندازه واکسن های زنده ارائه نمی کنند. چندین دوز (واکسن های تقویت کننده) ممکن است برای ایجاد مصونیت مداوم در برابر بیماری ها اضافه کاری لازم باشد. چنین واکسن هایی برای پیشگیری از هپاتیت A، آنفولانزا، فلج اطفال استفاده می شود.
این نوع واکسن از شکل ضعیف (یا ضعیف شده) میکروب استفاده می کند که باعث بیماری می شود.
آنها بسیار شبیه به عفونت طبیعی هستند که به جلوگیری از آن کمک می کنند و یک پاسخ ایمنی قوی و طولانی مدت ایجاد می کنند. یک یا دو دوز از بیشتر واکسن‌های زنده می‌تواند مادام‌العمر در برابر میکروب و بیماری ناشی از آن محافظت کند. چنین واکسن هایی برای پیشگیری از سرخک، اوریون، سرخجه (MMR ترکیبی)، روتاویروس، آبله مرغان، آبله مرغان، تب زرد هستند.
این واکسن ها پروتئین می سازند تا پاسخ ایمنی را تحریک کنند. آنها در مقایسه با انواع دیگر واکسن ها دارای مزایای متعددی هستند و به دلیل اینکه حاوی ویروس زنده نیستند، خطر ایجاد بیماری در فردی که واکسینه می شود وجود ندارد. واکسن‌های mRNA برای محافظت در برابر COVID-19 استفاده می‌شوند.
واکسن ناقل ویروسی واکسنی است که از یک ناقل ویروسی برای انتقال مواد ژنتیکی کد کننده آنتی ژن مورد نظر به سلول های میزبان گیرنده استفاده می کند. آنها به بدن شما می آموزند که چگونه پروتئینی بسازد که پاسخ ایمنی را تحریک کند. واکسن های ناقل ویروسی برای محافظت در برابر COVID-19 استفاده می شود.
