Dielli ka një rëndësi të madhe për Tokën. Është një burim i nxehtësisë dhe dritës që lejon ekzistencën e jetës në Tokë. Kjo është vërejtur shumë kohë më parë nga popujt e lashtë. Kjo është arsyeja pse në kohët e lashta Dielli konsiderohej hyjnia më e rëndësishme. Pa energjinë e Diellit, jeta siç e njohim ne nuk do të mund të ekzistonte në planetin tonë. A mund ta imagjinojmë jetën tonë pa dritën dhe nxehtësinë e Diellit? Çfarë do të ndodhte?
Pa nxehtësinë dhe dritën e Diellit, Toka do të ishte një top i pajetë shkëmbi i veshur me akull. Pa rrezet e Diellit, e gjithë fotosinteza në Tokë do të ndalonte. Të gjitha bimët dhe të gjitha kafshët, përfshirë njerëzit, nuk mund të qëndronin gjallë, sepse ata mbështeten te bimët për ushqim. Me pak fjalë, nuk do të kishte jetë.
Në këtë mësim, ne do të mësojmë rreth DIELLIT dhe do të diskutojmë:
Dielli është:
Yjet janë objekte hapësinore që prodhojnë energjinë e tyre përmes reaksionit të shkrirjes së gazrave. Dielli prodhon energji nga reaksioni i shkrirjes së Hidrogjenit duke u kthyer në Helium në thelbin e tij. Shkrirja ndodh kur elementët më të lehtë detyrohen së bashku të bëhen elementë më të rëndë. Kur kjo ndodh, krijohet një sasi e madhe energjie. Dielli shndërron rreth 5 milionë tonë masë në energji çdo sekondë. Kjo energji ngroh Diellin, kështu që Dielli ngroh Tokën dhe të gjithë planetët e tjerë.
Dielli NUK është:
Dielli përbëhet nga
Dielli ka gjashtë shtresa . Tre shtresa, korona, kromosfera dhe fotosfera, përbëjnë atmosferën ose shtresën e jashtme të diellit. Tre shtresat e tjera, zona konvektive, zona rrezatuese dhe bërthama, përbëjnë shtresat e brendshme ose pjesët e diellit që nuk shihen.
Duke ditur që nxehtësinë e marrim nga Dielli, dhe Dielli është kaq larg nga Toka, mund të konkludohet se Dielli është shumë i nxehtë. Por sa është vërtet nxehtë?
Temperatura në sipërfaqen e Diellit është rreth 10,000 Fahrenheit (5,600 Celsius). Temperatura rritet nga sipërfaqja e Diellit në drejtim të qendrës shumë të nxehtë të Diellit, ku arrin rreth 27,000,000 Fahrenheit (15,000,000 Celsius). Temperatura e Diellit gjithashtu rritet nga sipërfaqja jashtë në atmosferën diellore. Shtresa më e lartë e atmosferës diellore, e quajtur korona, arrin temperaturat prej miliona gradësh.
Në sipërfaqen e Diellit ka pjesë më të ftohta të quajtura pika diellore . Njollat e diellit janë zona që duken të errëta në sipërfaqen e Diellit.
Dielli është qendra e sistemit tonë diellor dhe graviteti i tij e mban sistemin diellor të bashkuar. Gjithçka në sistemin tonë diellor rrotullohet rreth tij – planetët, asteroidet, kometat dhe pjesët e vogla të mbeturinave hapësinore. Dielli është i vetmi yll në sistemin tonë diellor.
Dielli është shumë më i madh se të gjithë trupat e tjerë qiellorë rreth tij. Trupat e tjerë qiellorë përreth për shkak të forcës së madhe tërheqëse të Diellit janë të detyruar të lëvizin përgjatë shtigjeve të caktuara përreth. Graviteti i tij e mban sistemin diellor të bashkuar. Planetët rrotullohen rreth diellit në orbita fikse.
Dielli dhe i gjithë Sistemi Diellor rrotullohen rreth qendrës së galaktikës sonë - Rrugës së Qumështit.
Dielli rrotullohet rreth boshtit të tij një herë në rreth 27 ditë. Meqenëse Dielli është një top gazi/plazma, ai nuk duhet të rrotullohet në mënyrë të ngurtë siç bëjnë planetët dhe hënat e ngurta. Në fakt, rajonet ekuatoriale të Diellit rrotullohen më shpejt (duke marrë vetëm rreth 24 ditë) sesa rajonet polare (të cilat rrotullohen një herë në më shumë se 30 ditë).
Ndërsa planetët rrotullohen rreth Diellit, dielli rrotullohet rreth qendrës së galaktikës Rruga e Qumështit. Duhen rreth 225-250 milionë vjet për t'u rrotulluar një herë rreth qendrës së galaktikës. Kjo gjatësi kohore quhet vit kozmik.
Dielli është në një distancë mesatare prej rreth 150 milionë kilometrash (93,000,000 milje) larg nga Toka. Është aq larg sa drita nga Dielli, duke udhëtuar me një shpejtësi prej 186,000 milje (300,000 kilometra) në sekondë, kërkon rreth 8 minuta për të arritur tek ne.
Distanca midis Tokës dhe Diellit ndryshon gjatë një viti. Në rastin më të afërt, Dielli është 147.1 milion km 9 (1.4 milion milje) larg nesh. Në largësinë e tij, Dielli është 152.1 milion km (94.5 milion milje) larg.
Krahasuar me Tokën, Dielli është i madh! Ai përmban 99,86% të të gjithë masës së të gjithë Sistemit Diellor. Dielli është 864,400 milje (1,391,000 kilometra) i gjerë. Ky është rreth 109 herë diametri i Tokës. Dielli peshon rreth 333,000 herë më shumë se Toka. Toka është afërsisht sa një njollë diellore mesatare.
