ÖĞRENME HEDEFLERİ
Bu dersin sonunda, şunları yapabilmelisiniz:
Gayri safi yurtiçi hasıla , bir ülke veya eyalette belirli bir zaman diliminde üretilen tüm nihai mal ve hizmetlerin piyasa değerinin parasal bir ölçüsüdür. GSYİH genellikle yıllık bazda hesaplansa da, bazen üç aylık bazda hesaplanır. Örneğin ABD'de hükümet, her mali çeyrek ve ayrıca takvim yılı için yıllıklaştırılmış bir GSYİH tahmini yayınlar. ABD'de, Ekonomik Analiz Bürosu (BEA), GSYİH'yı perakendeciler, üreticiler ve inşaatçılar arasında yapılan anketler yoluyla ve ticaret akışlarına bakarak tespit edilen verileri kullanarak hesaplar.
Bir ülkenin GSYİH hesaplaması, tüm özel ve kamu tüketimini, yatırımları, özel stoklara yapılan eklemeleri, ödenmiş inşaat maliyetlerini ve dış ticaret dengesini kapsar. Bir ülkenin GSYİH'sını oluşturan tüm bileşenler arasında dış ticaret dengesi özellikle önemlidir. Bir ülkenin GSYİH'si, yerli üreticilerin yabancı ülkelere sattığı mal ve hizmetlerin toplam değeri, yerli müşterilerin satın aldığı yabancı mal ve hizmetlerin toplam değerini aştığında artma eğilimindedir, bu durumda bir ülkenin ticaret fazlası verdiği söylenir. Tersi ise, yerli tüketicilerin yabancı ürünlere harcadıkları miktar, yerli üreticilerin yabancı tüketicilere sattıklarının toplamından çok daha fazla ise, buna dış ticaret açığı denir. Bu durumda, bir ülkenin GSYİH'sı azalma eğilimindedir.
GSYİH, nominal bazda veya reel bazda hesaplanabilir, ikincisi enflasyonu hesaba katar. Genel olarak, reel GSYİH, sabit dolar kullandığından, uzun vadeli ulusal ekonomik performansı ifade etmek için daha iyi bir yöntemdir.
GSYİH YERLİ ÜRÜN ÇEŞİTLERİ
GSYİH çeşitli şekillerde rapor edilebilir. Bunlar:
Nominal GSYİH
Nominal GSYİH, hesaplamasında cari fiyatları içeren bir ekonomideki ekonomik üretimin bir değerlendirmesidir. Büyüme rakamını şişirebilecek enflasyonu veya yükselen fiyatların hızını ortadan kaldırmaz. Nominal GSYİH'da sayılan tüm mal ve hizmetler, o yıl içinde fiilen satılan fiyatlarla değerlenir. Nominal GSYİH, aynı yıl içindeki farklı üretim çeyreklerini karşılaştırırken kullanılır. İki veya daha fazla yılın GSYİH'sini karşılaştırırken, gerçek GSYİH kullanılır çünkü aslında enflasyon etkisinin ortadan kaldırılması, farklı yılların karşılaştırmasının yalnızca hacme odaklanmasına izin verir.
Reel GSYİH
Reel GSYİH, belirli bir yılda bir ekonomi tarafından üretilen mal ve hizmetlerin miktarını yansıtan, enflasyon veya deflasyonun etkisini zaman içindeki çıktı eğiliminden ayırmak için yıldan yıla sabit tutulan enflasyona göre ayarlanmış bir ölçüdür. . GSYİH, mal ve hizmetlerin parasal değerine dayandığından enflasyona tabidir. Ekonomistler, bir ekonominin gerçek GSYİH'sına ulaşmak için enflasyonu ayarlayan bir süreç kullanırlar. Reel GSYİH, cari yıl ile baz yıl arasındaki fark olan bir GSYİH fiyat deflatörü kullanılarak hesaplanır. Nominal GSYİH, bu deflatöre bölünerek reel GSYİH elde edilir. Nominal GSYİH genellikle gerçek GSYİH'dan daha yüksektir çünkü enflasyon tipik olarak pozitif bir sayıdır. Reel GSYİH, piyasa değerindeki değişiklikleri hesaba katar, bu nedenle, yıldan yıla çıktı rakamları arasındaki farkı daraltır.
Kişi başına GSYİH
Kişi başına düşen GSYİH, bir ülkenin nüfusundaki kişi başına düşen GSYİH'nın bir ölçüsüdür. Kişi başına düşen GSYİH, farklı ülkelerin para birimlerini karşılaştırmak için ekonomik analistler tarafından uygulanan ortak bir ölçü olan nominal, gerçek veya PPP (Satın alma gücü paritesi) cinsinden ifade edilebilir. Bir ekonomide kişi başına düşen çıktı veya gelir miktarını gösterir, ortalama üretkenliği veya ortalama yaşam standartlarını gösterebilir. Her bir vatandaşa ne kadar ekonomik üretim değeri atfedilebileceğini gösterir. Kişi başına düşen GSYİH, genellikle daha geleneksel GSYİH ölçütleriyle birlikte analiz edilir.
GSYİH Büyümesi
GSYİH büyüme oranı, bir ekonominin ne kadar hızlı büyüdüğünü ölçmek için bir ülkenin ekonomik çıktısındaki yıldan yıla değişimi karşılaştırır. Genellikle yüzde oranı olarak ifade edilir, bu ölçü ekonomi politikası yapıcılar için popülerdir çünkü GSYİH büyümesi, işsizlik oranları ve enflasyon gibi temel politika hedefleriyle yakından ilişkilidir.
GSYİH HESAPLAMA YÖNTEMLERİ
GSYİH, üç ana yöntemle belirlenebilir:
Harcama yaklaşımı olarak da bilinir, ekonomiye katılan farklı grupların harcamalarını hesaplar. Bu yaklaşım aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanabilir:
GSYİH= C + G + I + NX
Neresi;
C= tüketim
G= devlet harcamaları
ben= yatırım
NX=net ihracat
Tüketim , özel tüketim harcamalarını veya tüketici harcamalarını ifade eder. Tüketiciler mal ve hizmet satın almak için para harcarlar. Tüketici harcamaları, GSYİH'nın en büyük bileşenidir.
Hükümet harcamaları , hükümetin tüketim harcamalarını ve brüt yatırımı temsil eder. Hükümet ekipman, bordro ve altyapı için para harcıyor.
Yatırımlar , özel yerli yatırım veya sermaye harcamalarını ifade eder. İşletmeler ticari faaliyetlerine yatırım yapmak için para harcarlar. İş yatırımı, bir ekonominin üretken kapasitesini arttırdığı ve istihdam seviyelerini yükselttiği için GSYİH'nın çok kritik bir bileşenidir.
Net ihracat , toplam ihracat eksi toplam ithalattır (NX= İhracat- İthalat)
Üretim (çıktı) yaklaşımı
Genellikle harcama yaklaşımının tersidir. Üretim yaklaşımı, ekonomik aktiviteye katkıda bulunan girdi maliyetlerini ölçmek yerine, ekonomik çıktının toplam değerini tahmin eder ve süreçte tüketilen ara malların maliyetini çıkarır.
gelir yaklaşımı
Gelir yaklaşımı, arazi tarafından ödenen kira, faiz şeklindeki sermaye getirisi dahil olmak üzere bir ekonomideki tüm üretim faktörlerinin kazandığı geliri hesaplar.
ÖZET
