صحرای صحرا بزرگترین صحرای گرم جهان است. بیایید این مکان جذاب و زیبا را در این درس بررسی کنیم.
صحرا یکی از خشن ترین محیط های روی زمین است که 3.6 میلیون مایل مربع (9.4 میلیون کیلومتر مربع)، تقریباً یک سوم قاره آفریقا، تقریباً به اندازه ایالات متحده (از جمله آلاسکا و هاوایی) را پوشش می دهد. فقط دو بیابان سرد، قطب جنوب و بیابان قطب شمال بزرگتر از صحرا هستند.
نام صحرا از کلمه عربی صحرا به معنای صحرا گرفته شده است.
صحرای صحرا در شمال آفریقا قرار دارد.
صحرا بخش بزرگی از یازده کشور مختلف از جمله مصر، لیبی، تونس، الجزایر، مراکش، صحرای غربی، موریتانی، مالی، نیجر، چاد و سودان را در بر می گیرد.
شاید فکر کنید که صحرای صحرا خشک ترین مکان روی زمین است. اما شما اشتباه می کنید!
با کمال تعجب، گرم ترین و خشک ترین بیابان ها سرد هستند نه گرم. این به این دلیل است که هوای سرد 20 برابر کمتر از هوای گرم بخار آب در خود نگه می دارد. در این راستا، در حالی که صحرای آتاکاما در شیلی خشک‌ترین بیابان گرم روی زمین است، دره‌های خشک مک‌مردو در قطب جنوب ( کویر قطبی سرد ) حتی خشک‌تر هستند.
امروزه، صحرای صحرا با تپه‌های شنی موج‌دار، خورشید نابخشودنی و گرمای طاقت‌فرسا تعریف می‌شود، اما زمانی جنگلی سرسبز بوده است. آب و هوای آن همیشه خشک نبوده است. تصور می شود که بین 5000 تا 11000 سال پیش در این منطقه پوشش گیاهی سبز، حیات وحش فراوان و حجم های آبی متعددی وجود داشته است. دانشمندان این دوره را دوره مرطوب آفریقا می نامند. پس این همه آب کجا رفت؟
دانشمندان بر این باورند که این انتقال از رنگ سبز به بیابان به دلیل تغییر آهسته در مدار زمین و بارندگی کمتر رخ داده است که باعث شد انسان ها حیواناتی مانند گاو، بز و گوسفند را اهلی کنند. این امر منجر به چرای بیش از حد و فرسودگی خاک شد.
چشم انداز
وقتی به صحرای صحرا فکر می کنید، اولین تصویری که به ذهنتان می رسد چیست؟ تپه های شنی بزرگ، اینطور نیست؟
خوب، تپه های شنی تصویر کارت پستال صحرا هستند. حدود 25 درصد از صحرا را تپه های شنی تشکیل می دهند که ارتفاع برخی از آنها به بیش از 500 فوت (152 متر) می رسد.
بیشتر صحرای صحرا توسعه نیافته است و دارای ویژگی‌های توپوگرافی متنوعی از جمله تپه‌های ماسه‌ای، دریاهای شنی به نام ارگ، فلات‌های سنگی بایر، دشت‌های شنی، دره‌های خشک و دشت‌های نمکی است.
بیایید نگاهی به انواع مختلف مناظر در صحرای صحرا بیاندازیم.
| تپه های شنی | اینها تپه هایی هستند که از ماسه ساخته شده اند. |
| ارگ | اینها مناطق وسیعی از شن و ماسه هستند. گاهی اوقات آنها را دریاهای شنی می نامند. |
| قوانین | این دشت‌های هموار پوشیده از ماسه، سنگ و سنگریزه هستند. |
| هامادا | این فلات های مرتفع سخت و بایر هستند که شباهت زیادی به رگ دارند. |
| وادی | اینها بستر رودخانه ها یا نهرها هستند. تقریباً همیشه خشک هستند، آنها دشت هایی را تشکیل می دهند که دارای چند درخت هستند. |
| واحه | این منطقه ای است که توسط منبع آب شیرین در یک منطقه خشک و خشک بارور می شود. جوامع به طور سنتی درختان قوی مانند نخل ها را در اطراف محیط واحه ها کاشته اند تا شن های بیابان را از محصولات ظریف و آب آن ها دور نگه دارند. |
بلندترین نقطه آن کوه کوسی چاد (یک دهانه آتشفشانی خاموش که در قله 11204 فوت از سطح دریا بالا می رود) و پایین ترین آن، فرورفتگی قاترا مصر (یک فرورفتگی واحه است که در 436 فوت زیر سطح دریا در عمیق ترین نقطه قرار دارد).
اگرچه آب در کل منطقه کمیاب است، اما صحرا شامل دو رودخانه دائمی (نیل و نیجر)، حداقل 20 دریاچه فصلی و سفره های آب عظیم است که منابع اولیه آب در بیش از 90 واحه اصلی بیابانی هستند.
*آبخوان بدنه ای از سنگ یا رسوب متخلخل است که از آب های زیرزمینی اشباع شده است.
اقلیم
صحرا یکی از سخت ترین آب و هوای جهان را دارد. به طور معمول، مناظر صحرا به شدت محدود به تقریباً بدون بارندگی، بادهای قدرتمند و دمدمی مزاج و دامنه دمایی گسترده است.
در سراسر بیابان، میانگین بارندگی سالانه بیش از چند اینچ یا کمتر نیست، و در بسیاری از نقاط بسیار کمتر است. در برخی مناطق ممکن است طی چندین سال اصلاً باران نبارد. سپس ممکن است چندین اینچ در یک باران سیل آسا سقوط کند. سپس، ممکن است تا چندین سال دیگر اصلاً باران نبارد.
صحرای صحرا دارای ساعات روز بسیار طولانی، تشکیل ابر بسیار کم و رطوبت بسیار کم است.
گیاهان و حیوانات
به دلیل دماهای بالا و شرایط خشک صحرای صحرا، زندگی گیاهی در صحرای صحرا کم است و بیشترین غلظت آن در امتداد حاشیه شمالی و جنوبی و در نزدیکی واحه ها و زهکش ها رخ می دهد. گیاهانی که در صحرای صحرا رشد می کنند با گرما، خشکی و شرایط شوری صحرا سازگار شده اند. به عنوان مثال، گیاهانی مانند نخل خرما و اقاقیا در نزدیکی وادی ها و واحه ها رشد می کنند، جایی که ریشه های بلندی می گذارند تا به آب حیاتی برسند. نمونه دیگر گیاهان گلدار هستند که در مناطق خشک رشد می کنند - دانه های این گیاهان گلدار به سرعت بعد از باران جوانه می زنند، ریشه های کم عمق می گذارند و چرخه رشد خود را تکمیل می کنند و در عرض چند روز قبل از خشک شدن خاک، بذر تولید می کنند. دانه‌های جدید ممکن است سال‌ها در خاک خشک بخوابند و منتظر بارندگی بعدی باشند تا چرخه تکرار شود.
درست مانند گیاهان، حیوانات در صحرای صحرا با محیط خشن سازگار شده اند. به عنوان مثال، در قلب صحرای صحرا، اکثر پستانداران نسبتا کوچک هستند، که به حداقل رساندن اتلاف آب کمک می کند. آنها آب مورد نیاز خود را از طریق رژیم غذایی تامین می کنند. آنها در روز به گودال ها پناه می برند، عمدتاً در شب، زمانی که دما پایین تر است، به شکار و جستجوی علوفه می پردازند. آنها همچنین سازگاری های آناتومیکی مانند گوش های بزرگ روباه فنک که به دفع گرما کمک می کند و کف های مودار آن که از پاهایش محافظت می کند، ایجاد کرده اند. سایر پستانداران عبارتند از ژربیل، کفتار خالدار، روباه شنی و خرگوش کیپ. خزندگانی مانند افعی شنی و مارمولک مانیتور نیز در صحرا وجود دارند.
معروف‌ترین حیوان صحرا شتر است که از دیرباز مورد استفاده عشایر صحرا بوده است. می تواند چندین روز بدون غذا یا آب سفر کند. این با سازگاری های فیزیولوژیکی آن ممکن می شود:
مردم و سبک زندگی
بیشتر قسمت‌های صحرا خالی از سکنه است، اما برخی از مردم در مکان‌هایی که آب وجود دارد زنده می‌مانند. اکثریت مردم در الجزایر، مصر، لیبی، موریتانی و صحرای غربی زندگی می کنند.
اکثر مردم صحرای صحرا نسب ژنتیکی به سه گروه دارند: بربرها، عرب ها و سودانی ها.
اساساً سه نوع فرهنگ در صحرای صحرا وجود دارد:
| دامداران | آنها به طور مداوم در یک مکان زندگی نمی کنند بلکه به صورت چرخه ای یا دوره ای حرکت می کنند. گله های گاو یا شتر را بین آبخوری ها جابه جا می کنند. برخی نیز تاجر هستند که از شهری به شهر دیگر نقل مکان می کنند. |
| کشاورزان کم تحرک | این مردمان در تمام طول سال در یک مکان زندگی می‌کنند، کشاورزی می‌کنند، و با منابع آبی کمیاب که در واحه‌های اغلب جنگ‌جویانه یافت می‌شوند، زندگی می‌کنند. |
| متخصصین | آنها صنایع مختلف مانند آهنگران مرتبط با گله داران و کشاورزان را انجام می دهند. |
اکثر مردمی که امروزه در صحرا زندگی می کنند در شهرها زندگی نمی کنند. در عوض، آنها عشایری هستند که از منطقه ای به منطقه دیگر در سراسر کویر کوچ می کنند. به همین دلیل، ملیت ها و زبان های مختلفی در این منطقه وجود دارد، اما زبان عربی بیشترین صحبت را دارد.
فعالیت اقتصادی
دامداری و تجارت عمده فعالیت های اقتصادی صحرا است. حجم عظیمی از منابع طبیعی در زیر صحرای صحرا پنهان شده است. عمده‌ترین آنها نفت و گاز طبیعی در الجزایر و لیبی، سنگ آهن در الجزایر و موریتانی و فسفات در مراکش است. گردشگری همچنین منبع درآمدی برای کشورهای صحرا است و به رشد اقتصادی آنها کمک می کند.
تاثیرات محیطی
ممکن است فکر کنیم که گرم شدن کره زمین تاثیر چندانی بر این صحرای داغ نخواهد داشت. اما با کمال تعجب، تغییرات جزئی دما یا بارندگی می تواند به شدت بر تنوع زیستی کویر تأثیر بگذارد. دماهای بالاتر منجر به افزایش تعداد آتش سوزی های جنگلی می شود که چشم انداز منطقه را تغییر می دهد. سایر فعالیت های انسانی مانند چرای بیش از حد حیوانات، استخراج معادن و تولید نفت و گاز نیز بر زیستگاه بیابان تأثیر می گذارد. بیابان همچنین به عنوان محل آزمایش هسته ای استفاده می شود که ممکن است زیستگاه حساس را مختل کند.
