Leerdoelen
Aan het einde van deze les zou je in staat moeten zijn om:
- Definieer begrijpend lezen
- Noem factoren die begrijpend lezen bevorderen
- Leg de niveaus van begrijpend lezen uit
Begrijpend lezen is het vermogen om een tekst te verwerken, de betekenis van de tekst te begrijpen en deze te integreren met wat de lezer al weet. De fundamentele vaardigheden die nodig zijn voor efficiënt begrijpend lezen zijn onder andere:
- De betekenis van verschillende woorden kennen.
- Het vermogen om de betekenis van een woord in een discourscontext te begrijpen.
- Het vermogen om de passage-organisatie te volgen en daarin referenties en antecedenten te identificeren.
- Het vermogen om conclusies te trekken uit een passage over de inhoud ervan.
- Het vermogen om de hoofdgedachte van de passage te identificeren.
- Het vermogen om elke vraag te beantwoorden die in de passage wordt beantwoord.
- Het vermogen om de propositionele structuren of literaire apparaten te identificeren die in de passage zijn gebruikt.
- Het vermogen om de toon van de passage te bepalen.
- De situationele stemming, ruimtelijke en temporele referentiepunten, opzettelijke en terloopse verbuigingen en nog veel meer.
Het vermogen van een persoon om een tekst te begrijpen wordt beïnvloed door zijn vermogen en vaardigheden om informatie te verwerken . Als de herkenning van woorden moeilijk is, besteden leerlingen een groot deel van hun verwerkingscapaciteit aan het lezen van afzonderlijke woorden. Dit verstoort op zijn beurt het vermogen dat ze hebben om te begrijpen wat ze lezen.
Er bestaan een aantal leesstrategieën die zowel begrijpend lezen als gevolgtrekkingen verbeteren, waaronder zelfs het verbeteren van de woordenschat, kritische tekstanalyse en het oefenen van diep lezen.
Begripvaardigheden worden door mensen geleerd door middel van instructie en onderwijs, anderen leren door directe ervaringen. Vaardig lezen is afhankelijk van het vermogen om moeiteloos en snel woorden te herkennen. Het kan ook worden bepaald door de cognitieve ontwikkeling van een individu, dat wil zeggen (de constructieprocessen van de gedachte).
Er bestaan specifieke kenmerken die bepalend zijn voor het succes van iemands begrip van een tekst. Ze omvatten voorkennis over het onderwerp, het vermogen om conclusies te trekken uit het monitoren van begrip en methodische vragen zoals "Is het belangrijk om dit te lezen?", En goed ontwikkelde taal.
Begripstrategie-instructies houden vaak in dat de studenten worden geholpen door middel van imitatie en sociaal leren, waarbij docenten het model zowel van onderaf als van bovenaf uitleggen, genrestijlen en de studenten vertrouwd maken met een complexiteit van tekstbegrip. De tweede fase na de contiguïteitsfase omvat het geleidelijk loslaten van verantwoordelijkheid waarbij de studenten individuele verantwoordelijkheid krijgen om de strategieën die ze hebben geleerd zelfstandig te gebruiken. De laatste fase omvat het begeleiden van de studenten naar een zelfregulerende leerstaat met meer en meer oefening en beoordeling.
Begrijpend lezen verwijst naar het begripsniveau van een bericht of een tekst. Dit begrip komt voort uit een interactie tussen de geschreven woorden en de manier waarop ze kennis buiten een tekst teweegbrengen. Begrip kan ook worden gezien als een creatief, veelzijdig proces dat afhankelijk is van 4 taalvaardigheden: fonologie, pragmatiek, semantiek en syntaxis. De zeven essentiële vaardigheden bij begrijpend lezen zijn: decoderen, woordenschat, vloeiendheid, zin, samenhang en constructie, achtergrondkennis en redeneren en aandacht en werkgeheugen.
Niveaus van begrijpend lezen
Er zijn twee niveaus van verwerking die betrokken zijn bij begrijpend lezen, dit zijn zowel de oppervlakkige (laag niveau) verwerking als de diepe (hoog niveau) verwerking. De diepe verwerking omvat semantische verwerking, terwijl de oppervlakkige verwerking fonemische en structurele herkenning inhoudt.
Strategieën lezen
Er zijn verschillende strategieën die worden toegepast om lezen aan te leren. Strategieën zijn belangrijk omdat ze het niveau van begrijpend lezen bepalen. Leesstrategieën verschillen afhankelijk van de uitdagingen, zoals: lange zinnen, nieuwe concepten, onbekende woordenschat en complexe zinnen. Het kan moeilijk zijn om al deze uitdagingen in één keer aan te pakken. Daarom is het nodig om strategieën voor begrijpend lezen te ontwikkelen. Houd er rekening mee dat de hieronder besproken strategieën moeten passen bij het niveau van de leerling, leeftijd, aanleg en bekwaamheid. Enkele van de strategieën die door leraren worden gebruikt, zijn: hardop lezen, meer leesoefeningen en groepswerk. Laten we eens kijken naar meer leesstrategieën:
- Wederzijds lesgeven. Deze strategie is ontwikkeld in de jaren 80 en leert studenten hoe ze de inhoud van een tekst kunnen voorspellen, verduidelijken en samenvatten. De toepassing van strategieën zoals het samenvatten na elke gelezen paragraaf is een effectieve strategie gebleken om het begrip van studenten te vergroten. Het idee achter deze strategie is dat leerlingen de neiging hebben om zelf sterkere begripsvaardigheden te ontwikkelen, op voorwaarde dat de leraar hen specifieke mentale hulpmiddelen geeft om tekst uit te pakken.
- Instructieve gesprekken. Dit wordt ook wel begrip door discussie genoemd. Ze helpen leerlingen een hoger niveau van denkmogelijkheden te creëren door esthetisch en kritisch denken over de tekst te bevorderen. Onderzoek heeft aangetoond dat klassikale discussies het vermogen van studenten verbeteren om nieuwe ideeën en vragen te genereren.
- Tekst factoren. Wanneer sommige tekstfactoren worden begrepen, wordt het voor een student gemakkelijker om tekst te begrijpen. Een voorbeeld van deze factoren is het genre van de tekst, zoals historische fictie, poëzie of biografieën. Verschillende genres hebben verschillende kenmerken van tekststructuur. Zodra deze kenmerken worden begrepen, wordt het voor de lezer gemakkelijker te begrijpen.
- Non-verbale beelden. Het gaat om media die gebruik maken van schema's om verbanden te leggen met de tekst en de verbeelding van de lezer te prikkelen. Enkele belangrijke voorbeelden zijn: afbeeldingen, emoji en emoticons. Sommige van deze kenmerken kunnen ook humor opwekken, wat goed kan zijn voor het begrip en de herinnering.
- Visualisatie. Dit omvat het creëren van een mentaal beeld tijdens het lezen van een tekst. Dit kan worden bevorderd door het stellen van zintuiglijke vragen. Lezers kunnen visualisatie oefenen door middel van wat ze horen, ruiken, proeven of voelen.
- Partner lezen. Deze strategie omvat het lezen van paren. Het houdt in dat een student hardop voorleest aan een andere student en vervolgens vragen stelt. Deze strategie is belangrijk omdat het een vloeiend leesmodel biedt en studenten helpt om decodeervaardigheden te leren door feedback te geven. Het geeft de leraar ook de kans om het begripsniveau van verschillende studenten te observeren en individuele remediëring te geven.
Strategieën voor begrip
Uit onderzoek is gebleken dat zeer bekwame lezers bepaalde strategieën gebruiken om tekst te begrijpen. Deze strategieën kunnen ook door minder bedreven lezers worden toegepast om hun begrip te verbeteren. Deze strategieën omvatten:
- Gevolgtrekkingen maken. Dit houdt in dat verschillende delen van een tekst die niet direct met elkaar verbonden zijn, met elkaar worden verbonden om tot een redelijke conclusie te komen.
- Plannen en bewaken. Dit omvat praktijken zoals het vooraf bekijken van tekst, bijvoorbeeld via de inhoudsopgave of het overzicht. Dit triggert het mentale bewustzijn van de lezer en kan een lezer helpen de leesdoelen te stellen.
- Vragen stellen. Dit is een goede manier om opheldering te zoeken op gebieden die niet worden begrepen en het bevordert ook het begrip van een tekst als geheel.
- Bepalend belang. Het aanwijzen van ideeën en boodschappen in een tekst die een lezer belangrijk vindt, is ook goed voor het begrip. Het samenvatten van de belangrijke ideeën bevordert het begrip van de tekst.
- visualiseren. Lezers kunnen zich visuele en mentale beelden vormen na het lezen van een tekst. Het vermogen om visueel verbinding te maken met tekst is een strategie die begrijpend lezen bevordert.
- Connecties maken. Dit is een cognitieve benadering waarbij een persoonlijke verbinding wordt gemaakt, zoals persoonlijke ervaring en eerder gelezen teksten, met de inhoud van een tekst om een dieper begrip van de tekst tot stand te brengen.
Overzicht
We hebben geleerd dat:
- Begrijpend lezen is het vermogen om de betekenis van een tekst te verwerken en te begrijpen.
- Het vermogen om begrijpend te lezen wordt bepaald door het vermogen om informatie te verwerken.
- Strategieën zoals kritische analyse, visualisatie en vragen stellen kunnen het leesbegrip verbeteren.
- Er zijn twee verwerkingsniveaus bij begrijpend lezen: oppervlakkig en diep.
