Добредојдовте ученици! Денес ќе учиме за силогизми и исказна логика. Ќе користиме едноставен јазик за да ги објасниме овие идеи. Исто така, ќе користиме примери од нашиот секојдневен живот за да ни помогнат да разбереме. Логиката ни помага јасно да размислуваме и да донесуваме добри одлуки.
Логиката е начин на размислување. Ни помага да разбереме дали нешто има смисла. Кога одлучувате која игра да ја играте или што да јадете, користите малку логика. Логиката поставува прашања како: „Дали ова има смисла?“ и „Дали е ова вистина?“
Користењето логика значи дека работите ги делите на едноставни делови. Потоа ги спојувате овие делови за да го видите целиот одговор. На овој начин, можете да ги решите проблемите чекор по чекор.
Силогизмот е посебен начин за користење на логиката. Има три дела:
На пример, разгледајте го силогизмот подолу:
Главна изјава: Сите кучиња лаат.
Мала изјава: Бади е куче.
Заклучок: Затоа, Бади лае.
Овој силогизам ни покажува како две информации можат да ни дадат јасен одговор.
Да разгледаме неколку поедноставни примери:
Пример 1:
Сите овошја имаат витамини.
Јаболкото е овошје.
Значи, јаболкото содржи витамини.
Пример 2:
Сите птици имаат пердуви.
Твити е птица.
Значи, Твити има пердуви.
Пример 3:
На сите автомобили им треба гориво.
Црвен автомобил е автомобил.
Значи, на црвениот автомобил му треба гориво.
Секој од овие силогизми користи правило и факт за да дојде до јасен крај. Овој метод на размислување ни помага да го разбереме светот околу нас.
Предложната логика е друг дел од логиката. Таа ги проучува едноставните идеи наречени предлози . Предлогот е реченица што може да биде вистинита или неточна.
На пример, реченицата „Небото е сино“ е исказ. Може да биде вистина кога небото е ведро. Понекогаш, условите можат да го променат исказот во неточен.
Предложната логика ги разгледува овие основни реченици и ни покажува како да ги споиме користејќи посебни зборови и идеи. Овие основни реченици се градежните блокови на логичкото размислување.
Во исказната логика, користиме зборови наречени логички сврзници за да споиме искази. Еве некои вообичаени сврзници:
Овие сврзници ни помагаат да формираме комплетни мисли од едноставни искази. Тие се како лепило што ги држи нашите идеи заедно.
Понекогаш, користиме симболи за да ги претставиме овие идеи. На пример, го пишуваме едноставното правило „ако P тогаш Q“ како:
\(P \rightarrow Q\)
Во овој израз, \(P\) и \(Q\) се искази. Да речеме дека \(P\) е „Врне дожд“ и \(Q\) е „Земјата е влажна“. Потоа изразот гласи вака: „Ако врне дожд, тогаш земјата е влажна“. Ова е едноставен начин да се покаже причина и последица со користење на симболи.
Секоја реченица што може да биде точна или неточна е исказ. Еве неколку точки за разбирање на исказите:
На пример, „Сакам чоколадо“ е исказ бидејќи можете да одлучите дали е вистинит или неточен. Во секојдневниот живот, користиме многу исказите без дури и да го забележиме тоа.
Предложната логика ни покажува како да ги споиме едноставните идеи за да формираме сложени. Еве како можат да се спојат едноставните идеи:
Размислете за реченицата: „Ја чистам собата и си ја пишувам домашната задача“. Оваа реченица го користи зборот „и“ за да комбинира две идеи. И двете мора да се случат за реченицата да биде целосно точна.
Сега разгледајте ја оваа реченица: „Ќе гледам телевизија или ќе читам книга“. Зборот „или“ значи дека една од идеите може да се случи. Овој едноставен метод ни помага да направиме јасни избори.
Главна изјава: Сите играчки се забавни.
Мала изјава: Ова е играчка.
Заклучок: Значи, ова е забавно.
Овој пример покажува како функционира силогизмот со спојување на две едноставни идеи за да се формира заклучок.
Тврдење: Ако ја завршам домашната задача, тогаш можам да играм надвор.
Ова покажува како функционира исказот „ако… тогаш“. Таа поврзува причина со нејзина последица.
Изјава: Ќе јадам сладолед и колаче за десерт.
Овој пример ни помага да видиме како функционира сврзникот „и“ во исказната логика.
Секојдневно користиме логика, дури и кога не размислуваме за неа. Еве неколку начини на кои логиката се појавува во нашите секојдневни рутини:
Секој пат, користите едноставни чекори на размислување за да одлучите што да правите. Ова е логичко размислување во акција.
Логиката е корисна во многу аспекти од животот. Еве неколку примери од реалниот свет:
Овие примери покажуваат дека логиката ни помага да го планираме денот и да донесуваме одлуки.
Освен силогизмите и пропозициската логика, постојат и други начини за користење на логичкото размислување. Еден образец е комбинирање на неколку идеи. На пример:
„Ако завршам со чистење на собата и ако си ја направам домашната задача, тогаш можам да ја гледам мојата омилена емисија.“ Тука, два услови мора да бидат точни пред да се случи резултатот. Ова е комбинација од идеи што покажува како повеќе чекори функционираат заедно.
Друг образец е да се гледаат работите од спротивната страна. На пример, можете да кажете: „Не е сончево“. Ова е користење на зборот „не“ за да се покаже спротивното од исказот. Размислувањето во спротивности може да ви помогне да проверите дали вашите идеи имаат смисла.
Кога слушате приказна, можеби се прашувате зошто ликот направил избор. Можеби ќе помислите: „Затоа што се случи ова, а потоа следеше следното.“ Ова е користење на силогизми на забавен начин.
Во игрите, правилата се прават имајќи ја предвид логиката. Правилата ви кажуваат што можете, а што не можете да направите. Кога ги разбирате правилата, користите пропозициска логика. Таа ви помага да го одлучите најдобриот потег.
Овие активности покажуваат дека логиката не е само за училиште; таа е дел од секојдневието. Кога внимателно го користите вашиот ум и следите едноставни правила, вежбате логичко размислување.
Денес научивме многу работи за логиката. Научивме дека логиката ни помага да одлучиме дали идеите имаат смисла. Научивме дека силогизмите имаат три дела: главна изјава, споредна изјава и заклучок. Кога ќе ги споиме овие делови, можеме да дојдеме до јасен одговор.
Исто така, ја истражувавме и исказната логика. Овој дел од логиката ги проучува едноставните реченици наречени исказни реченици. Секој исказ може да биде точен или неточен. Користејќи зборови како и , или , ако…тогаш и не , можеме да ги споиме овие реченици за да формираме поголеми идеи.
Симболите понекогаш можат да ги прикажат овие идеи. На пример, симболот \( \rightarrow \) ни помага да ја видиме изјавата „ако…тогаш“ на уреден начин. Иако понекогаш користиме симболи, идеите зад нив се многу едноставни.
Секој ден донесувате одлуки користејќи логика. Без разлика дали станува збор за избор на облека, планирање грицки или следење на правило во играта, користите силогизми и исказна логика без ни да го знаете тоа. Ова логичко размислување е алатка што ви помага да учите и да растете.
Да ги разгледаме важните идеи што ги научивме денес:
Запомнете, користењето едноставна логика е како да имате корисна мапа. Таа ве води до точниот одговор и ви помага да видите како идеите се поврзуваат една со друга.
Продолжете да вежбате логичко размислување секој ден. Со вежбање, ќе станете уште подобри во разбирањето и користењето на овие идеи во училиште и дома.
Ви благодарам што научивте за силогизмите и исказната логика. Искористете ги вашите нови вештини за јасно размислување и донесување паметни одлуки!
