Kainat hər məkana və zamana, eləcə də onların məzmununa aiddir. Bu, bütün qalaktikaları, ulduzları, planetləri və hər cür enerji və maddəni əhatə edir. Kainatın məkan ölçüsü məlum deyil, lakin müşahidə edilə bilən kainatı ölçmək olar.
Kainatın ilk elmi modelləri hind filosofları və Yeri kainatın mərkəzinə yerləşdirən qədim yunanlar tərəfindən yaradılmışdır. Əsrlər boyu daha spesifik astronomik müşahidələr Nikolay Kopernikə günəşi günəş sisteminin mərkəzində yerləşdirən heliosentrik modelin inkişafında kömək etdi. Ser İsaak Nyutonun ümumdünya cazibəsinin inkişafı qanununda o, Kopernikin işindən və İohannes və Tixo Brahenin planetlərin hərəkət qanunları üzərində apardığı müşahidələrdən istifadə etmişdir.
Müşahidədəki təkmilləşdirmə, günəşin Samanyolu'nun yüz milyardlarla ulduzundan yalnız bir hissəsi olduğunu bilməklə nəticələndi. Süd Yolu kainatda mövcud olan yüz milyard qalaktikadan yalnız biridir. Qalaktikamızda çoxlu sayda ulduzun planetləri olduğu deyilir. Ən böyük miqyasda qalaktikaların vahid paylanması mövcuddur. Bu paylama da bütün istiqamətlərdə oxşardır, deməli, bu o deməkdir ki, kainat mərkəz və ya kənar deyil. Qalaktikalar daha kiçik miqyasda superklasterlərə və ya çoxluqlara bölünür. Bunlar daha sonra nəhəng filamentlərin və kosmosda boşluqların meydana gəlməsinə səbəb olur, buna görə də köpük kimi böyük bir quruluş yaradır. Əlavə tədqiqatlar göstərdi ki, kainatın başlanğıcı olub, lakin o vaxtdan bəri onun məkanı davamlı genişlənmədədir. Bu kəşflər kainatın indiyə qədər artan sürətlə genişləndiyini göstərir.
Big Bang nəzəriyyəsi kainatın inkişafında üstünlük təşkil edən kosmoloji təsvirdir. Bu nəzəriyyəyə görə, kosmos və zamanın təxminən 13,79 milyard il əvvəl birlikdə inkişaf etdiyinə inanılır və kainatın genişlənməsi səbəbindən indi sıxlığı azalmış sabit miqdarda maddə və enerji var. Qaranlıq maddə yavaş-yavaş toplanır və cazibə qüvvəsi nəticəsində yaranan boşluqlar və filamentlərdən ibarət köpük kimi bir quruluşun meydana gəlməsinə səbəb olur. Daha sonra hidrogen və helium nəhəng buludları qaranlıq maddənin ən sıx hissəsinə doğru çəkilərək ilk ulduzların, qalaktikaların və bu gün gördüyümüz hər şeyin əmələ gəlməsinə səbəb oldu. Bu obyektlər kosmosun genişlənməsi və bu günə qədər genişlənməkdə davam etməsi səbəbindən 13,79 milyard işıq ili uzaqlıqda yerləşsələr də indi görünür.
Qalaktikaların hərəkətinin tədqiqi, kainatda ulduzlararası qaz, dumanlıq, qalaktika və ulduzlar kimi görünən cisimlərdən daha çox şeyin olduğunu kəşf etməyə gətirib çıxardı. Görünməyən bu maddəyə qaranlıq maddə deyilir. Qaranlıq, mövcudluğuna dair güclü dolayı sübutları ehtiva edən geniş diapazonun varlığını ifadə etmək üçün istifadə olunur, lakin hələ müəyyən edilməmişdir.
