دل هایمز فردی بود که در پس ایجاد مدل گفتاری که مدلی از مطالعه اجتماعی-زبان شناسی است، بود. او این مدل را به‌عنوان قطعه‌ای از روش‌شناسی جدید به نام مردم‌نگاری گفتاری ارائه کرد. این یک ابزار کمکی در شناسایی و همچنین برچسب‌گذاری مؤلفه‌های زبان‌شناسی تعاملی است که با ایده او به وجود آمده است که برای اینکه کسی بتواند یک زبان خاص را به درستی صحبت کند، به چیزی بیش از یادگیری دستور زبان و واژگان آن نیاز دارد. او همچنین باید زمینه استفاده از کلمات را بیاموزد.
مخفف speaking توسط Hymes ساخته شده است. تحت این نام اختصاری، او 16 جزء مختلف را در 8 بخش گروه بندی کرد. مدل گفتاری برای انسان شناسان زبانی به منظور تجزیه و تحلیل رویدادهای گفتاری به عنوان بخشی از قوم نگاری قابل استفاده است. این رویکرد در درک پویایی قدرت و روابط در یک جامعه گفتاری خاص و همچنین ارائه بینش در مورد ارزش های فرهنگی قابل استفاده است.
بخش های صحبت کردن.
تنظیم و صحنه. این به مکان و زمانی که یک کنش گفتاری در آن انجام می شود و همچنین شرایط فیزیکی اشاره دارد. مثال: یک داستان خانوادگی ممکن است در اتاق نشیمن پدربزرگ و مادربزرگ در حال وقوع باشد. صحنه به محیط روانشناختی یا تعریف فرهنگی صحنه شامل ویژگی هایی مانند محدوده رسمی و همچنین حس بازی اشاره دارد. مثال: داستان را می توان در جشن سالگرد پدربزرگ و مادربزرگ گفت. همچنین ممکن است از تنظیمات و صحنه برای اشاره به قوانین ضمنی و همچنین انتظاراتی که رویداد سخنرانی را احاطه کرده اند استفاده شود. مثال: رویدادهای گفتاری کلاس درس دارای قوانین ضمنی خاصی هستند که معلمان باید همانطور که دانش آموزان گوش می دهند صحبت کنند. برخی از کلمات نیز در این تنظیمات مناسب دیده نمی شوند.
شركت كنندگان. این به سخنرانان و مخاطبان اشاره دارد. این دسته بندی ها توسط انسان شناسان زبان شناس برای ایجاد تمایز استفاده خواهد شد. مخاطب ممکن است شامل همه کسانی باشد که سخنرانی به سمت آنها هدایت می شود. مخاطب ممکن است شامل کسانی باشد که مورد خطاب قرار نگرفته اند اما در موقعیتی هستند که می توانند بشنوند. به عنوان مثال: یک مادربزرگ ممکن است در یک گردهمایی خانوادگی برای بچه‌های کوچک داستانی تعریف کند، اما بزرگسالان حتی اگر به آنها خطاب نشود، ممکن است داستان را بشنوند. هنگام تعیین شرکت کنندگان در سخنرانی، قوانین صریح و ضمنی باید در مورد سؤالات زیر در نظر گرفته شود: چه کسی باید درگیر باشد، چه انتظاراتی برای شرکت کنندگان وجود دارد و چه کسی صحبت می کند و در عین حال چه کسی مورد خطاب قرار می گیرد.
به پایان می رسد. پایان یک رویداد سخنرانی به هدف و اهداف و همچنین نتایج اشاره دارد. مثال: یک مادربزرگ ممکن است داستانی را با هدف سرگرم کردن و آموزش مخاطب تعریف کند.
دنباله عمل. این به دنباله اعمال گفتاری است که مسئول ساختن یک رویداد است. ترتیب اعمال گفتاری به شدت بر رویداد سخنرانی تأثیر می گذارد. مثال: سخنرانی اولیه وظیفه تنظیم لحن گفتگو را بر عهده دارد.
کلید. این به معنای سرنخ هایی است که مسئول ایجاد لحن، روح یا نحوه گفتار هستند. به طور کلی، کلیدهای مختلفی برای موقعیت های مختلف وجود دارد. مثال: مراسم تدفین و جشن تولد رنگ های متفاوتی دارند.
ابزار. این برای اشاره به کانال هایی است که در تکمیل کنش گفتاری استفاده می شود. آنها شامل روش های ارتباطی مانند نوشتن، علامت دادن، امضا کردن و صحبت کردن هستند.
هنجارها. این به قوانین اجتماعی حاکم بر رویداد و همچنین کنش ها و واکنش های شرکت کنندگان اشاره دارد.
