آب به سه شکل مختلف وجود دارد: جامد (یخ)، مایع (آب) یا گاز (بخار آب).
تبخیر و تراکم دو فرآیندی هستند که از طریق آنها آب از حالتی به حالت دیگر تغییر می کند. تمام مواد از ذرات ریز متحرکی به نام مولکول ساخته شده اند. تبخیر و تراکم زمانی اتفاق می‌افتد که این مولکول‌ها انرژی را به شکل گرما به دست آورند یا از دست بدهند.
به عنوان مثال، آب را در یک کاسه بردارید و یک خط برای نشان دادن سطح آب بکشید. حالا این کاسه آب را زیر نور خورشید قرار دهید. پس از مدتی سطح آب کاسه را مشاهده کنید. متوجه خواهید شد که سطح آب پایین آمده است. آب کاسه کجا می رود؟ در اثر گرمای خورشید به بخار تبدیل شده است. این تبخیر است.
به همین ترتیب، با جوشیدن آب در قابلمه، سطح آب پایین می آید. به نظر می رسد که آب ناپدید می شود، اما در واقع به عنوان گازی به نام بخار آب در هوا حرکت می کند.
تبخیر زمانی اتفاق می افتد که یک مایع گرم شود. گرما به مولکول های مایع انرژی بیشتری می دهد. این انرژی باعث می شود که مولکول ها سریعتر حرکت کنند. اگر انرژی کافی به دست آورند، مولکول های نزدیک سطح جدا می شوند. این مولکول ها از مایع خارج شده و به صورت گاز وارد هوا می شوند. تبخیر از گیاهان را تعرق می گویند.
در تبخیر، آب از مایع به گاز تبدیل می شود.
تراکم برعکس تبخیر است. به این فکر کنید که وقتی تکه های یخ را در یک لیوان می ریزید، روی سطح بیرونی آن چه اتفاقی می افتد؟ آیا قطرات کوچک آب را می بینید که روی سطح بیرونی شیشه ظاهر می شوند؟ بخارات آب موجود در هوا هنگام تماس با سطح سرد لیوان با هم جمع می شوند و قطرات تشکیل می دهند. این فرآیند تراکم نامیده می شود.
تراکم در اثر از دست دادن گرما ایجاد می شود. تراکم زمانی اتفاق می افتد که مولکول های موجود در یک گاز سرد می شوند. همانطور که مولکول ها گرما را از دست می دهند، انرژی خود را از دست می دهند. در نتیجه سرعت آنها کاهش می یابد. آنها به مولکول های دیگر گاز نزدیک تر می شوند. در نهایت، این مولکول ها با هم جمع می شوند و مایعی را تشکیل می دهند.
در تراکم، آب از گاز به مایع تبدیل می شود.
همانطور که خورشید آب را در یک برکه، دریاچه، رودخانه یا دیگر آب‌ها گرم می‌کند، آب به بخار آب تبدیل می‌شود و به جو منتقل می‌شود. این فرآیند تبخیر نامیده می شود. هنگامی که بخارات آب به بالای جو می رسند به دلیل دمای پایین متراکم می شوند و ابر تشکیل می دهند و به صورت باران، برف و تگرگ و گاهی به صورت شبنم و مه بر روی زمین می ریزند.
در طول زمستان که دمای صبحگاهی بسیار پایین است، قطرات آب متراکم شده و به صورت مه در جو معلق می شوند. شبنمی که در طول شب روی چمن ایجاد می شود نمونه دیگری از تراکم است. در روزهای سرد شدید، این قطرات آب به صورت یخبندان فرو می ریزند.
آب به طور مداوم در چرخه آب، از طریق تبخیر و تراکم، بازیافت می شود. این روشی است که طبیعت آب را در سرتاسر زمین توزیع می کند تا از حیات گیاهان، حیوانات و انسان ها روی زمین حمایت کند.
