| 1. | یک نمای کلی از سیستم دفعی دریافت کنید |
| 2. | قسمت های مختلف دستگاه دفع را بشناسید |
| 3. | اندام های دفعی و عملکرد آنها را بشناسید |
| 4. | مکانیسم دفع را بشناسید |
| 5. | مراحل اساسی در فرآیند تشکیل ادرار |
| 6. | درک کنید که چگونه عملکرد کلیه کنترل می شود |
سیستم دفعی شامل اندام هایی است که مواد زائد متابولیک و سموم را از بدن خارج می کند. در انسان، این شامل حذف اوره از جریان خون و سایر مواد زائد تولید شده توسط بدن است. حذف اوره در کلیه ها اتفاق می افتد، در حالی که مواد زائد جامد از روده بزرگ خارج می شوند.
اندام های دستگاه دفع انسان عبارتند از:
کلیه ها ساختارهای لوبیایی شکل هستند که در دو طرف ستون فقرات قرار دارند و توسط دنده ها و عضلات پشت محافظت می شوند. هر کلیه بالغ انسان دارای طول 10-12 سانتی متر، عرض 5-7 سانتی متر و وزن حدود 120-170 گرم است.
کلیه ها ساختار مقعر داخلی دارند. در مرکز، شکافی به نام هیلوم وجود دارد که از طریق آن رگ های خونی و اعصاب وارد اندام می شوند. به سمت سطح داخلی ناف، فضای قیفی شکل بزرگی به نام لگن کلیوی با برآمدگی هایی به نام کالیس وجود دارد.
کلیه ها اندام دفعی اولیه در انسان هستند و در هر طرف ستون فقرات در سطح کبد قرار دارند. آنها به سه منطقه تقسیم می شوند
واحد ساختاری و عملکردی کلیه نفرون است. هر کلیه از میلیون ها نفرون تشکیل شده است که همگی با هم برای فیلتر کردن ادرار و دفع مواد زائد عمل می کنند.
هر نفرون از بخش های زیر تشکیل شده است:
کپسول بومن - این اولین قسمت نفرون است که ساختاری فنجانی شکل است و رگ های خونی را دریافت می کند. فیلتراسیون گلومرولی در اینجا اتفاق می افتد. سلول های خونی و پروتئین ها در خون باقی می مانند.
لوله پیچ خورده پروگزیمال - کپسول بومن به سمت پایین کشیده می شود تا لوله پروگزیمال را تشکیل دهد. آب و مواد قابل استفاده مجدد از خون اکنون دوباره به داخل آن جذب می شوند.
حلقه هنله - لوله پیچ خورده نزدیک به تشکیل یک حلقه U شکل به نام حلقه هنل منجر می شود. دارای سه قسمت اندام نزولی، خم U شکل و اندام صعودی است. در ناحیه ای است که با بازجذب آب، ادرار غلیظ می شود. اندام نزولی آزادانه به آب نفوذ می کند در حالی که اندام صعودی نسبت به آن نفوذ ناپذیر است.
لوله پیچ خورده دیستال - حلقه هنله به لوله پیچ خورده انتهایی منتهی می شود، جایی که هورمون های کلیوی اثر خود را ایجاد می کنند. و لوله پیچیده دیستال به مجاری جمع کننده منتهی می شود.
مجرای جمع کننده - لوله پیچیده انتهایی هر نفرون به مجاری جمع کننده منتهی می شود. مجاری جمع کننده با هم لگن کلیه را تشکیل می دهند که از طریق آن ادرار به حالب و سپس به مثانه می رود.
یک لوله عضلانی نازک به نام حالب از هر کلیه خارج می شود که از لگن کلیه خارج می شود. ادرار را از کلیه به مثانه می برد.
این یک ساختار کیسه مانند است که ادرار را تا زمان دفع ادرار ذخیره می کند. دفع ادرار از بدن است. ادرار از طریق حالب ها به مثانه منتقل می شود.
این لوله ای است که از مثانه بیرون می آید و به دفع ادرار از بدن کمک می کند. مجرای ادرار در زنان کوتاهتر و در مردان بلندتر است. در مردان به عنوان مسیر مشترک اسپرم و ادرار عمل می کند. دهانه آن توسط یک اسفنکتر که به طور خودکار کنترل می شود محافظت می شود.
ادرار در نفرون ها تشکیل می شود و شامل مراحل زیر است:
فیلتراسیون گلومرولی - این مرحله اولیه در تشکیل ادرار است. در این فرآیند، مایع اضافی و مواد زائد کلیه از خون به داخل لوله های جمع آوری ادرار کلیه فیلتر شده و از بدن دفع می شود. یون های کوچک مانند سدیم و پتاسیم آزادانه عبور می کنند، اما مولکول های بزرگ مانند پروتئین ها، هموگلوبین و آلبومین نفوذ نمی کنند. مقدار فیلتر تولید شده توسط کلیه ها در هر دقیقه به عنوان نرخ فیلتراسیون گلومرولی شناخته می شود.
بازجذب لوله ای - جذب یون ها و مولکول هایی مانند یون های سدیم، گلوکز، اسیدهای آمینه، آب و غیره است. آب شامل جذب غیرفعال می شود، در حالی که یون های گلوکز و سدیم توسط یک فرآیند فعال جذب می شوند.
ترشح - یون های پتاسیم، یون هیدروژن و آمونیاک برای حفظ تعادل بین مایعات بدن ترشح می شوند.
وظایف لوله های مختلف درگیر در فرآیند عبارتند از:
مثانه کشیده می شود و با ادرار تشکیل شده در نفرون ها پر می شود. گیرنده های موجود بر روی دیواره های مثانه سیگنال هایی را به سیستم عصبی مرکزی می فرستند و در نتیجه به شل شدن عضلات اسفنکتر اجازه می دهند تا ادرار را آزاد کند. این به عنوان ادرار کردن شناخته می شود.
فعالیت نفرون در کلیه توسط انتخاب ها، محیط و هورمون های فرد کنترل می شود. به عنوان مثال، اگر فردی مقدار زیادی پروتئین مصرف کند، اوره زیادی از هضم پروتئین در خون وجود خواهد داشت. همچنین، در روزهای گرم، بدن آب را برای تعریق و خنک شدن نگه می دارد، بنابراین میزان ادرار کاهش می یابد.
انسان هورمونی به نام هورمون آنتی دیورتیک (ADH) که به نام وازوپرسین نیز شناخته می شود، تولید می کند که توسط لوب خلفی غده هیپوفیز ترشح می شود. با کنترل میزان جذب آب در لوله های نفرون، مقدار ادرار را تنظیم می کند.
هورمون های قشر غدد فوق کلیوی نیز محتوای ادرار را کنترل می کنند. این هورمون ها باعث جذب مجدد یون های سدیم و کلرید در لوله ها می شوند. بنابراین، آنها بر تعادل آب در بدن تأثیر می گذارند زیرا آب در جهت محتوای بالای سدیم و کلرید جریان دارد.
به غیر از موارد فوق، اندام های دیگری نیز وجود دارند که به نوعی دفع را انجام می دهند.
پوست - پوست یک اندام دفعی ثانویه است زیرا غدد عرق در درم می توانند نمک ها و مقداری آب اضافی را حذف کنند. پوست همچنین دارای غدد چربی است که می تواند لیپیدهای مومی ترشح کند.
ریه ها - آنها اندام های تنفسی اولیه هستند و به دفع دی اکسید کربن کمک می کنند.
کبد - کبد عضو اصلی سم زدایی بدن است، به ویژه برای مواد زائد نیتروژن. وقتی صحبت از هورمون ها، چربی ها، الکل و مواد مخدر می شود، اولین خط دفاعی است. کبد به دفع چربی های اضافی و کلسترول از بدن کمک می کند.
روده بزرگ - کبد همچنین برای حذف هموگلوبین تجزیه شده، برخی داروها، ویتامین های اضافی، استرول ها و سایر مواد چربی دوست ضروری است. اینها همراه با صفرا ترشح می شوند و در نهایت از طریق مدفوع از طریق روده بزرگ از بدن خارج می شوند. بنابراین روده بزرگ در دفع به خصوص برای ذرات آبگریز نقش دارد.
سیستم دفعی وظایف بسیاری از جمله
