| 1. | دیفیوژن چیست؟ |
| 2. | چند نمونه از انتشار |
| 3. | چرا انتشار مفید است؟ |
| 4. | چه عواملی بر نحوه حرکت مواد در غشای سلول تأثیر می گذارد؟ |
انتشار یک فرآیند فیزیکی است که در آن مولکول‌های ماده از ناحیه‌ای با غلظت بالا (جایی که مولکول‌های زیادی وجود دارد) به ناحیه‌ای با غلظت کم (جایی که مولکول‌های کمتری وجود دارد) حرکت می‌کنند.
انتشار معمولاً در محلولی از مایعات و گازها اتفاق می افتد زیرا ذرات آنها به طور تصادفی از مکانی به مکان دیگر حرکت می کنند. این یک فرآیند مهم برای موجودات زنده است. نحوه حرکت مواد به داخل و خارج از سلول است.
به عنوان مثال، به این فکر کنید که کسی در اتاقی پر از مردم یک بطری آمونیاک باز می کند. گاز آمونیاک در بالاترین غلظت خود در بطری است. کمترین غلظت آن در لبه های اتاق است. بخار آمونیاک از بطری پخش یا پخش می شود. به تدریج، افراد بیشتری بوی آمونیاک را حس می کنند.
دیفیوژن نوعی انتقال غیرفعال است.
به طور مشابه، مولکول‌های دی اکسید کربن در خون بیشتر از ریه هستند، بنابراین مولکول‌های دی‌اکسید کربن تمایل دارند به داخل ریه حرکت کنند. این در زیست شناسی سلولی اتفاق می افتد که در آن مولکول های کوچک به سادگی از طریق غشای سلولی پخش می شوند، اما مولکول های بزرگتر تنها با استفاده از انرژی عبور می کنند.
چند نمونه دیگر از انتشار عبارتند از:
در گازها و مایعات، ذرات به طور تصادفی از مکانی به مکان دیگر حرکت می کنند. ذرات با یکدیگر یا با ظرف خود برخورد می کنند. ذرات با یکدیگر یا با ظرف خود برخورد می کنند. این باعث می شود آنها تغییر جهت دهند. در نهایت، ذرات در کل ظرف پخش می شوند.
انتشار به خودی خود بدون هم زدن، تکان دادن یا تکان دادن اتفاق می افتد.
در موجودات زنده، مواد با انتشار به داخل و خارج سلول ها حرکت می کنند. مثلا:
1. میزان گرادیان غلظت - هر چه اختلاف غلظت بیشتر باشد، انتشار سریعتر است. هرچه توزیع مواد به تعادل نزدیک‌تر شود، سرعت انتشار کندتر می‌شود.
2. جرم مولکول ها در حال انتشار - مولکول های سنگین تر کندتر حرکت می کنند، بنابراین، آنها آهسته تر پخش می شوند. برعکس برای مولکول های سبک تر صادق است.
3. دما – دماهای بالاتر انرژی و در نتیجه حرکت مولکول ها را افزایش می دهد و سرعت انتشار را افزایش می دهد. دماهای پایین تر انرژی مولکول ها را کاهش می دهد و در نتیجه سرعت انتشار را کاهش می دهد.
4. چگالی حلال - با افزایش چگالی یک حلال، سرعت انتشار کاهش می یابد. مولکول‌ها کند می‌شوند زیرا زمان سخت‌تری برای عبور از محیط متراکم‌تر دارند. اگر چگالی محیط کمتر باشد، انتشار افزایش می یابد.
5. حلالیت: مواد غیرقطبی یا محلول در چربی راحت تر از مواد قطبی از غشاهای پلاسما عبور می کنند و سرعت انتشار سریع تری را ممکن می سازد.
6. سطح و ضخامت غشای پلاسمایی: افزایش سطح، سرعت انتشار را افزایش می دهد، در حالی که غشای ضخیم تر آن را کاهش می دهد.
7. مسافت طی شده - هر چه مسافتی که یک ماده باید طی کند بیشتر باشد، سرعت انتشار کندتر است. این یک محدودیت بزرگ در اندازه سلول ایجاد می کند. یک سلول کروی بزرگ می میرد زیرا مواد مغذی یا مواد زائد نمی توانند به مرکز سلول برسند یا از آن خارج شوند. بنابراین، سلول‌ها باید یا از نظر اندازه کوچک باشند، مانند بسیاری از پروکاریوت‌ها، یا مانند بسیاری از یوکاریوت‌های تک سلولی، مسطح باشند.
