Google Play badge

lipidleri


Lipitler, insanlarda bulunan üçüncü ana biyokimyasal molekül türüdür. Vücudumuzda enerji depolamak, sinyal vermek ve hücre zarlarının yapısal bileşenleri olarak hareket etmek dahil olmak üzere birçok önemli rolü vardır.

Eğlenceli Bilgi - Kulak kirinin bir lipit olduğunu biliyor muydunuz?

Öğrenme hedefleri

Bu derste şunları öğreneceğiz:

Lipitler nedir?

Lipitler, canlı hücrelerin yapısı ve işlevi için çerçeve oluşturan hidrojen, karbon ve oksijen atomları içeren organik bileşiklerdir. İnsan vücudunda, bu moleküller karaciğerde sentezlenebilir.

Lipid tiplerine genel bir bakış:

  1. Trigliseritler - Hayvanlarda (yağlar) ve bitkilerde (yağlar) uzun vadeli bir enerji kaynağı olarak işlev görür
  2. Fosfolipidler - Hücre zarlarının yapısal bileşeni olarak işlev görür
  3. Steroidler - Bitkilerde ve hayvanlarda hormon görevi görür ve hayvan hücre zarlarının (kolesterol) yapısal bir bileşenidir.
  4. Mumlar – Bitki yapraklarında ve hayvan derisinde su kaybına karşı koruyucu bir tabaka görevi görür.
  5. Karotenoidler - Bitkilerde ışığı soğuran yardımcı pigment (fotosentezde yer alır)
  6. Glikolipidler - Hücre reseptörü ve hücre tanıma molekülleri olarak işlev gören karbonhidrat ve lipid kompleksleri
lipitlerin özellikleri
  1. Lipitler, vücudun yağ dokusunda depolanan yağlı veya yağlı polar olmayan moleküllerdir.
  2. Lipitler, esas olarak hidrokarbon zincirlerinden oluşan heterojen bir bileşik grubudur.
  3. Lipitler, farklı yaşam süreçleri için enerji sağlayan, enerji açısından zengin organik moleküllerdir.
  4. Lipitler, suda çözünmezlikleri ve polar olmayan çözücülerde çözünürlükleri ile ayırt edilen bir bileşik sınıfıdır.
  5. Lipitler biyolojik sistemlerde önemlidir çünkü bir hücreyi dış ortamdan ayıran mekanik bir bariyer olan hücre zarını oluştururlar.
Lipitlerin Yapısı

Lipitler, oksijen içeren küçük bir polar bölge ile uzun, polar olmayan bir hidrokarbon zinciri içeren yağ asitlerinin polimerleridir.

Lipid Kategorileri

Dört ana lipit grubu vardır.

1. Trigliseritler

Bu, bir grup depolanmış lipittir ve katı ve sıvı yağları içerir. Trigliseritler, üç yağ asidine bağlı tek bir gliserol molekülünden oluşur. Gliserol, bağlanma yerleri olarak görev yapan üç -OH grubuna sahip üç karbonlu alkoldür.

Yağ asitleri, bir ucunda gliserolün OH gruplarından birine bağlanmakta serbest olan ve böylece ester bağı adı verilen bir bağ oluşturan bir karboksil grubuna (COOH) sahip uzun zincirli hidrokarbon molekülleridir.

Yağlar doymuş veya doymamış olabilir. Zincirdeki karbonlar tek bağlı ise yağ doymuştur; zincirde en az bir C=C bağı varsa, doymamış demektir. Yağ asitlerinin yapısı, yağlı ve çözünmez olan katı ve sıvı yağların (sıvı yağlar) fiziksel doğasından sorumludur.

Genel olarak, katı yağlar doymuştur ve yağlar doymamıştır. Çoğu hücrede trigliseritler, uzun süreli kullanım için konsantre formda damlacıklar veya kürecikler halinde depolanır.

2. fosfolipidler

Bu, hücre zarlarının ana yapısal bileşeni olarak hizmet eden bir lipit sınıfıdır. Fosfolipitler, gliserol ve yağ asitleri içermeleri bakımından trigliseritlere benzese de, bazı önemli farklılıklar vardır.

Fosfolipidler, gliserole bağlı sadece iki yağ asidi içerirken, üçüncü gliserol bağlama bölgesi bir fosfat grubu tutar. Bu fosfat da alkole bağlanır. Bu lipitler, molekülün fosforik asit/alkol 'başındaki' bir değişiklik ve molekülün uzun 'kuyruğunda' (yağ asidi tarafından oluşturulan) yük olmaması nedeniyle hem hidrofilik hem de hidrofobik bölgelere sahiptir.

Sulu bir çözeltiye maruz bırakıldığında, yüklü kafalar su fazına çekilir ve polar olmayan kuyruklar su fazından itilir. Lipidlerin doğal olarak tek ve çift katmanlı (çift katmanlı) konfigürasyon almaları, onları hücre zarlarının birincil çerçevesinin değerli bir bileşeni yapar.

İki tek kutuplu lipit tabakası bir çift tabaka oluşturmak için bir araya geldiğinde, her bir tabakanın dış hidrofilik yüzü kendini çözeltiye doğru yönlendirecek ve hidrofobik kısım çift tabakanın çekirdeğine dalmış hale gelecektir.

Lipit çift tabakasının yapısı, zarın seçici geçirgenlik ve sıvı doğası gibi işlevlerde yardımcı olur.

3. Steroidler

Bunlar, hücre zarlarında ve hayvan hormonlarında yaygın olarak bulunan karmaşık bileşiklerdir. Bunların en iyi bilineni, hayvan hücrelerinde ve mikoplazmalar adı verilen alışılmadık bir hücre duvarı eksikliği olan bakteri grubunda hücre zarının yapısını güçlendiren kolesterol adı verilen steroldür. Mantarların hücre zarı ayrıca ergosterol adı verilen bir sterol içerir.

4. Balmumu

Mumlar, uzun zincirli alkol ile doymuş yağ asitleri arasında oluşan esterlerdir. Bu malzeme tipik olarak sıcakken esnek ve yumuşaktır, ancak soğukken sert ve suya dayanıklıdır, örneğin parafin. Kürk, tüy, meyveler, yapraklar, insan derisi ve böcek dış iskeleti doğal olarak bir mum kaplama ile su geçirmezdir. Mumlar hayvanlar ve bitkiler tarafından üretilir ve tipik olarak koruma amaçlı kullanılır. Bitkiler su kaybını önlemek için mum kullanır. İnsanların kulak zarlarımızı korumaya yardımcı olmak için kulaklarımızda balmumu vardır.

Lipitlerin İşlevleri

Lipitler, bir hücre içinde çok çeşitli işlevlere hizmet edebilir.

Temel Çıkarımlar
  1. Lipitler karbon, hidrojen ve oksijen içeren organik bileşiklerdir.
  2. Lipitler, yağ asitlerinin polimerleridir.
  3. Lipitler hidrofobiktir, yani suda çözünmezler.
  4. Lipitler arasında trigliseritler, fosfolipitler, yağlar ve balmumu bulunur.
  5. Trigliseritler yağlardır. Vücudumuzda enerji deposu görevi görürler.
  6. Yağlar doymuş ve doymamış olabilir.
  7. Doymuş yağlar oda sıcaklığında katıdır ve doymamış yağlar oda sıcaklığında sıvıdır.
  8. Fosfolipidler hücre zarlarında önemlidir.
  9. Steroidler hormonlarda bulunur ve sinyal molekülleri olarak işlev görür.
  10. Mumlar, doğadaki şeyleri kaplamak ve korumak için kullanılır.

Download Primer to continue