تقلا برای آفریقا، که تقریباً از سال 1881 تا 1914 انجام شد، دوره استعمار سریع قاره آفریقا توسط قدرت های اروپایی بود. این رویداد در اواخر دوره مدرن تاریخ قرار می گیرد و فصلی محوری در تاریخ مدرن را نشان می دهد، زیرا به طور قابل توجهی بر چشم انداز سیاسی، اجتماعی و اقتصادی آفریقا و جهان تأثیر گذاشته است.
قبل از مبارزه برای آفریقا، بیشتر قاره به طور مستقل توسط رهبران و جوامع محلی کنترل می شد. در اواسط تا اواخر قرن نوزدهم، کشورهای اروپایی به دلایل مختلف، از جمله میل به بازارهای جدید، جستجوی منابع، و احساس غرور ملی و رقابت بین قدرت‌های اروپایی، به آفریقا علاقه مند شدند. نوآوری‌ها در فناوری و پزشکی، مانند توسعه کینین به عنوان یک درمان پیشگیرانه برای مالاریا، کاوش عمیق‌تر و استعمار را امکان‌پذیر کرد.
رویداد مهمی که شروع تقلا را رقم زد، کنفرانس برلین 1884-1885 بود، جایی که کشورهای اروپایی برای وضع قوانین تقسیم آفریقا گرد هم آمدند. این کنفرانس به رهبری اتو فون بیسمارک، صدراعظم آلمان، با هدف جلوگیری از درگیری بین کشورهای اروپایی بر سر سرزمین های آفریقایی برگزار شد. تصمیم گرفته شد که یک قدرت اروپایی تنها در صورتی می تواند بخشی از آفریقا را مدعی شود که این منطقه را به طور مؤثر کنترل کند. این «اصل اشغال مؤثر» با عجله کشورها برای تثبیت حضور خود در آفریقا، تقلا را تسریع کرد.
استعمار تأثیرات عمیق و اغلب ویرانگر بر جوامع آفریقایی داشت. ساختارهای حاکمیت سنتی جایگزین یا تضعیف شدند، اقتصادهای محلی مختل شدند و سیستم های حقوقی و اجتماعی اروپایی تحمیل شدند. استعمار همچنین به تغییرات فرهنگی و جمعیتی قابل توجهی از جمله کار اجباری و جابجایی مردم آفریقا منجر شد.
جوامع آفریقایی منفعلانه استعمار اروپا را نپذیرفتند. موارد متعددی از مقاومت و شورش علیه حکومت استعماری وجود داشت. یکی از معروف ترین نمونه ها نبرد ادوا در سال 1896 است که در آن نیروهای اتیوپی به رهبری امپراتور منلیک دوم با موفقیت تهاجم ایتالیا را شکست دادند و حاکمیت اتیوپی را تضمین کردند. از دیگر مقاومت های قابل توجه می توان به شورش ماجی ماجی در آفریقای شرقی آلمان (تانزانیا کنونی) و قیام مائو مائو در کنیا بریتانیا اشاره کرد.
قدرت های اروپایی در طول مبارزه برای آفریقا از منابع آفریقا به طور چشمگیری بهره برداری کردند. ثروت این قاره در مواد خام، مانند لاستیک، طلا، الماس و عاج، بدون توجه کمی به رفاه مردم محلی استخراج شد. به عنوان مثال، در ایالت آزاد کنگو، استثمار لئوپولد دوم، پادشاه بلژیک، منجر به سوء استفاده های وحشتناک و مرگ میلیون ها نفر از مردم کنگو شد. ساختارهای اقتصادی ایجاد شده در این دوره عمدتاً بر استخراج برای صادرات متمرکز شده بود و تأثیرات ماندگاری بر اقتصادهای آفریقا بر جای گذاشت.
در اوایل قرن بیستم، آفریقا بین قدرت‌های اروپایی تقسیم شد و تنها لیبریا و اتیوپی مستقل باقی ماندند. مرزهای ترسیم شده در این دوره اغلب توجه چندانی به تقسیمات فرهنگی یا سیاسی موجود نداشتند که منجر به تنش های ژئوپلیتیکی پایدار شد. به عنوان مثال، مرزهای مصنوعی ترسیم شده در مناطق صحرا و ساحل، منعکس کننده سبک زندگی عشایری جمعیت محلی نبوده و به درگیری های معاصر کمک می کند.
میراث تقلا برای آفریقا امروزه نیز مشهود است. عجله برای استعمار زدایی آفریقا پس از جنگ جهانی دوم به انتقال سریع و گاه پر فراز و نشیب به سوی استقلال انجامید. بسیاری از مرزهای خودسرانه ترسیم شده در طول دوره استعمار همچنان بر روابط سیاسی و اجتماعی در این قاره تأثیر می گذارد. علاوه بر این، استثمار اقتصادی و سیستم های ایجاد شده در طول استعمار تأثیرات پایداری بر اقتصاد آفریقا و مسیرهای توسعه داشته است.
تقلا برای آفریقا نشان دهنده یک دوره حساس در تاریخ قاره آفریقا و جهان گسترده تر است. این نه تنها چشم انداز ژئوپلیتیک آفریقا را تغییر داد، بلکه تأثیرات گسترده ای بر سیاست، اقتصاد و جوامع جهانی داشت. درک این دوره برای درک مسائل معاصر پیش روی قاره آفریقا و روابط آن با بقیه جهان ضروری است.
