Təxminən 15-ci əsrdən 17-ci əsrə qədər olan Kəşflər Əsri bəşər tarixində həlledici bir dövrü qeyd edir. Bu dövr geniş kəşfiyyat və bütün dünya üzrə ticarət yollarının yaradılması ilə xarakterizə olunur. Kəşflər dövrü qlobal ticarət şəbəkələrindən tutmuş mədəni mübadilələrə qədər hər şeyə təsir edərək müasir dünyanın formalaşmasında mühüm rol oynadı.
Kəşflər dövründən əvvəl bir neçə inkişaf bu kəşfiyyat dövrü üçün zəmin yaratdı. Astrolab və maqnit kompasın ixtirası kimi naviqasiyada irəliləyişlər dənizçilərə dənizdəki mövqelərini daha dəqiq müəyyən etməyə imkan verdi. Bundan əlavə, Asiya bazarlarına yeni ticarət yolları tapmaq istəyi Avropa dövlətlərini naməlum əraziləri kəşf etməyə sövq edirdi.
Kəşfiyyat dövründə bir sıra tədqiqatçılar mühüm töhfələr verdilər. İspaniyanın maliyyələşdirdiyi Xristofor Kolumbun səyahətləri 1492-ci ildə Avropanın Amerika qitəsini kəşf etməsinə səbəb oldu. Bu hadisə müstəmləkəçilik və istismar üçün yeni torpaqlar açdı. Vasko da Qamanın 1498-ci ildə Afrika ətrafında Hindistana səyahəti Yaxın Şərq dövlətlərinin nəzarətində olan quru ticarət yollarının monopoliyasını qıraraq Asiya bazarlarına dəniz yolu qurdu.
Ferdinand Magellanın ekspedisiyası (1519-1522) Yer kürəsinin ilk dövrəsinə nail olub, yer kürəsinin dənizlə dövrə vura biləcəyini və dünyanın həqiqətən də dairəvi olduğunu sübut etdi. Bu səyahət həm də Sakit Okeanın genişliyini vurğuladı və kəşfiyyat və ticarət üçün yeni imkanlar açdı.
Kəşf dövrü qlobal ticarət şəbəkələrini kəskin şəkildə dəyişdirdi. Yeni ticarət yollarının yaradılması və yeni torpaqların müstəmləkələşdirilməsi Şərqlə Qərb arasında malların, mədəniyyətlərin və ideyaların mübadiləsinə səbəb oldu. Ədviyyatlar, ipək və qiymətli metallar kimi mallar Avropaya axışdı, Avropa malları, texnologiyaları və təəssüf ki, xəstəliklər dünyanın başqa yerlərinə gətirildi.
Bu dövr həm də afrikalıların əkinlərdə işləmək üçün Amerikaya zorla aparıldığı transatlantik qul ticarətinin başlanğıcını qeyd etdi və Afrika cəmiyyətlərinə və iqtisadiyyatlarına dağıdıcı təsir göstərdi.
Kəşflər dövründə kəşfiyyat və genişlənmə dünyaya dərin təsir göstərdi. Bu, Amerika qitəsinin müstəmləkəçiliyinə və onun resurslarının və yerli xalqların istismarına səbəb oldu. Baş verən mədəni mübadilə qlobal cəmiyyətləri, pəhrizləri və iqtisadiyyatları yenidən formalaşdırdı, eyni zamanda geniş yayılmış iztirab və bərabərsizliklə nəticələndi.
Çiçək və qrip kimi Avropa xəstəliklərinin Amerikaya gətirilməsi bu xarici xəstəliklərə qarşı immuniteti olmayan milyonlarla yerli əhalinin ölümünə səbəb oldu. Əhalinin bu fəlakətli azalması Avropa gücləri tərəfindən daha asan müstəmləkəçiliyə və resursların çıxarılmasına imkan verdi.
Naməlum ərazilərdə və dənizlərdə naviqasiya ehtiyacı, xüsusən də kartoqrafiya, astronomiya və gəmiqayırma sahələrində elmi tərəqqiyə təkan verdi. Təkmilləşdirilmiş xəritələr və çarpaz heyət və arxa heyət kimi naviqasiya alətləri dənizçilərə əvvəlkindən daha dəqiq naviqasiya etməyə imkan verdi.
Bu dövrdə dünya coğrafiyası haqqında anlayış xeyli genişləndi. Amerika qitəsinin Asiyadan tamamilə ayrı olduğunun dərk edilməsi naviqasiya və kəşfiyyatın dəqiqliyini artıraraq yeni xəritələrin və qlobusların inkişafına səbəb oldu.
Kəşflər Əsri tarixin gedişatını formalaşdıraraq dünyaya qalıcı təsir bağışladı. Bu, qlobal ticarət şəbəkələrinin qurulmasına, mədəniyyətlərin qarışmasına və qitələr arasında ideya və texnologiyaların yayılmasına səbəb oldu. Bununla belə, bu, yerli mədəniyyətlərin və mühitlərin istismarına, əsarətinə və məhvinə də səbəb oldu.
Kəşflər Əsrinin kəşfiyyat etikası Maarifçilik Əsri üçün zəmin yaratdı, burada ağıl, elmə və bilik axtarışına vurğu Avropa cəmiyyətləri üçün mərkəzi oldu. İntellektual çiçəklənmənin bu dövrü bəşəriyyətin tərəqqisini və təbii dünya haqqında anlayışını daha da artırdı.
Kəşflər dövrü insanın marağının və bilinməyənləri araşdırmaq istəyinin sübutudur. Nəticələri qarışıq olsa da, bəşər tarixinin gedişatına təsiri danılmazdır. Bu dövr təkcə dünya xəritəsini deyil, həm də müxtəlif mədəniyyətlər və cəmiyyətlər arasındakı qarşılıqlı əlaqələri və əlaqələri yenidən formalaşdırdı. Kəşflər dövrü bütün irəliləyişləri və çətinlikləri ilə bu gün yaşadığımız müasir dünyaya yol açdı.
