โลกของคอมพิวเตอร์นั้นน่าทึ่ง และแก่นแท้ของโลกนี้คือแนวคิดที่สำคัญสองประการ: ไบนารี่และภาษาเครื่อง แนวคิดเหล่านี้ไม่เพียงแต่ขับเคลื่อนทุกแอปพลิเคชันและอุปกรณ์เท่านั้น แต่ยังเป็นหน้าต่างที่แสดงให้เห็นว่าคอมพิวเตอร์ประมวลผลและทำความเข้าใจข้อมูลอย่างไร เรามาเจาะลึกหัวข้อเหล่านี้เพื่อชื่นชมการทำงานภายในของคอมพิวเตอร์กันดีกว่า
ไบนารี่เป็นภาษาพื้นฐานของคอมพิวเตอร์ เป็นระบบเลขฐาน 2 ที่ใช้เพียงสองหลัก ได้แก่ 0 และ 1 แต่ละหลักในเลขฐานสองเรียกว่าบิต ซึ่งเป็นหน่วยข้อมูลที่เล็กที่สุดในการคำนวณ
ทำไมต้องไบนารี? คอมพิวเตอร์ทำงานโดยใช้ส่วนประกอบอิเล็กทรอนิกส์เล็กๆ นับล้านชิ้นที่เรียกว่าทรานซิสเตอร์ ทรานซิสเตอร์สามารถอยู่ในสถานะ 'เปิด' หรือ 'ปิด' แทน 1 หรือ 0 ตามลำดับ สิ่งนี้ทำให้ไบนารีเป็นภาษาธรรมชาติสำหรับคอมพิวเตอร์
ในระบบไบนารี่ แต่ละตำแหน่งในเลขฐานสองแทนค่ายกกำลัง 2 โดยบิตที่มีนัยสำคัญน้อยที่สุด (ขวาสุด) แทน \(2^0\) บิตถัดไปแทน \(2^1\) และอื่นๆ ตัวอย่างเช่น เลขฐานสอง 1011 สามารถแปลงเป็นทศนิยมได้ (ระบบเลขปกติของเราคือฐาน 10) ดังนี้
\( 1 \times 2^3 + 0 \times 2^2 + 1 \times 2^1 + 1 \times 2^0 = 8 + 0 + 2 + 1 = 11 \)ข้อมูลนี้แสดงให้เห็นว่าเลขฐานสองเป็นพื้นฐานของการคำนวณอย่างไร โดยทำหน้าที่เป็นพื้นฐานสำหรับการจัดเก็บและประมวลผลข้อมูลทุกประเภท ตั้งแต่ตัวเลขไปจนถึงอักขระ และแม้แต่ไฟล์มัลติมีเดียที่ซับซ้อน
แม้ว่าไบนารี่จะเป็นภาษาของคอมพิวเตอร์ แต่ภาษาเครื่องก็ถือได้ว่าเป็นภาษาการเขียนโปรแกรมดั้งเดิม เป็นชุดของเลขฐานสองหรือบิตที่คอมพิวเตอร์อ่านและตีความเพื่อดำเนินการ ภาษาเครื่องเป็นภาษาเฉพาะสำหรับสถาปัตยกรรมของคอมพิวเตอร์แต่ละเครื่อง ซึ่งหมายความว่าโปรแกรมที่เขียนด้วยภาษาเครื่องสำหรับคอมพิวเตอร์ประเภทหนึ่งอาจจะไม่ทำงานกับอีกประเภทหนึ่งหากไม่มีการแก้ไข
ภาษาเครื่องประกอบด้วยคำสั่งเครื่อง ซึ่งเป็นคำสั่งพื้นฐานที่สุดที่ CPU ของคอมพิวเตอร์ (หน่วยประมวลผลกลาง) เข้าใจ คำแนะนำเหล่านี้อาจรวมถึงการดำเนินการต่างๆ เช่น การย้ายข้อมูลระหว่างตำแหน่งหน่วยความจำ การดำเนินการทางคณิตศาสตร์ และการควบคุมโฟลว์การดำเนินการของโปรแกรม
ลองพิจารณาตัวอย่างง่ายๆ เพื่อแสดงให้เห็นว่าไบนารี่และภาษาเครื่องโต้ตอบกันอย่างไร สมมติว่าเราต้องการบวกตัวเลขสองตัว 2 และ 3 ในเครื่องที่เรียบง่าย (และสมมุติฐาน) ที่ใช้ไบนารี่เป็นคำสั่ง
คำสั่งเครื่องสำหรับ "เพิ่ม" อาจแสดงเป็นไบนารี่เป็น 0001 ตัวเลข 2 และ 3 ในไบนารี่คือ 0010 และ 0011 ตามลำดับ คำสั่งภาษาเครื่องทั้งหมดเพื่อเพิ่มตัวเลขสองตัวนี้อาจมีลักษณะดังนี้:
\( \textrm{การดำเนินการ (เพิ่ม)}: 0001 \ \textrm{ตัวดำเนินการ 1 (2)}: 0010 \ \textrm{ตัวดำเนินการ 2 (3)}: 0011 \ \)เมื่อ CPU อ่านเลขฐานสองตามลำดับนี้ มันจะตีความว่าเป็นคำสั่งให้บวกเลข 2 และ 3 ผลลัพธ์ 5 จะถูกจัดเก็บหรือใช้สำหรับการประมวลผลต่อไป
ไบนารี่และภาษาเครื่องมีข้อดีหลายประการ รวมถึงความเร็วและประสิทธิภาพ เนื่องจากภาษาเหล่านี้ทำงานในระดับพื้นฐานที่สุดของฮาร์ดแวร์คอมพิวเตอร์ จึงทำให้สามารถจัดการส่วนประกอบของคอมพิวเตอร์ได้อย่างรวดเร็วและโดยตรง
อย่างไรก็ตาม การเขียนโปรแกรมด้วยภาษาเครื่องมีความซับซ้อนสูงและมีแนวโน้มที่จะเกิดข้อผิดพลาดได้ง่าย นอกจากนี้ยังไม่สามารถพกพาได้ระหว่างสถาปัตยกรรมคอมพิวเตอร์ประเภทต่างๆ เพื่อแก้ไขข้อจำกัดเหล่านี้ ภาษาการเขียนโปรแกรมระดับสูง เช่น Python, Java และ C++ จึงได้รับการพัฒนา ภาษาเหล่านี้ช่วยให้โปรแกรมเมอร์สามารถเขียนโค้ดในรูปแบบที่มนุษย์สามารถอ่านได้มากขึ้น ซึ่งจากนั้นผู้แปลหรือล่ามจะแปลเป็นภาษาเครื่อง
ไบนารี่และภาษาเครื่องเป็นหัวใจสำคัญของการประมวลผล ซึ่งเป็นกรอบพื้นฐานที่ใช้ควบคุมการทำงานของคอมพิวเตอร์ทั้งหมด การทำความเข้าใจแนวคิดพื้นฐานเหล่านี้ช่วยให้เข้าใจถึงวิธีที่คอมพิวเตอร์รันโปรแกรมและประมวลผลข้อมูล แม้จะมีความซับซ้อนและการพัฒนาภาษาระดับสูง แต่ภาษาไบนารี่และภาษาเครื่องยังคงเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับทุกคนที่ต้องการเจาะลึกลงไปในวิทยาการคอมพิวเตอร์และการเขียนโปรแกรม