ارتباطات وب یک جنبه اساسی از نحوه تبادل و پردازش اطلاعات از طریق اینترنت است. این شامل انواع پروتکل‌ها، فناوری‌ها و متدولوژی‌هایی است که به رایانه‌ها اجازه می‌دهد با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و داده‌ها را به طور یکپارچه به اشتراک بگذارند. درک ارتباطات وب برای غواصی در اعماق علوم کامپیوتر، به ویژه در زمینه هایی مانند توسعه وب، شبکه و امنیت سایبری بسیار مهم است.
اینترنت یک شبکه جهانی از کامپیوترهایی است که از طریق یک سری پروتکل به هم متصل شده اند. مهمترین این پروتکل ها پروتکل اینترنت (IP) است که وظیفه آدرس دهی و مسیریابی بسته های داده را بر عهده دارد تا بتوانند از یک کامپیوتر به کامپیوتر دیگر منتقل شوند. پروتکل کنترل انتقال (TCP) یکی دیگر از پروتکل های ضروری است که در کنار IP (که با هم به عنوان TCP/IP شناخته می شوند) کار می کند و اطمینان می دهد که داده ها به طور قابل اعتماد در سراسر شبکه منتقل می شوند.
پروتکل انتقال ابرمتن (HTTP) پایه و اساس ارتباطات داده برای وب است. این یک پروتکل لایه کاربردی است که در مجموعه پروتکل اینترنت طراحی شده است که نحوه قالب بندی و انتقال پیام ها و نحوه پاسخگویی سرورها و مرورگرهای وب به دستورات مختلف را مشخص می کند. معرفی HTTP/2 کارایی، سرعت و امنیت ارتباطات وب را بهبود بخشیده است.
HTTPS (HTTP Secure) نسخه ایمن HTTP است که در آن ارتباطات توسط امنیت لایه حمل و نقل (TLS) یا نسل قبلی آن، لایه سوکت های امن (SSL) رمزگذاری می شوند. این رمزگذاری تضمین می کند که تمام داده های منتقل شده بین وب سرور و مرورگر محرمانه و در برابر نقض احتمالی محرمانه باقی می مانند.
سوکت های وب راهی برای برقراری یک ارتباط پایدار و کم تأخیر بین یک مرورگر وب (یا سرویس گیرنده دیگر) و یک سرور فراهم می کنند و انتقال داده ها را در زمان واقعی بدون نیاز به بارگذاری مجدد یک صفحه وب تسهیل می کند. این به ویژه برای برنامه هایی مفید است که به تبادل دائم داده نیاز دارند، مانند برنامه های پیام رسانی زنده یا بازی های آنلاین چند نفره.
Representational State Transfer (REST) یک سبک معماری است که برای طراحی برنامه های کاربردی شبکه ای استفاده می شود. APIهای RESTful از درخواست‌های HTTP برای انجام عملیات CRUD (ایجاد، خواندن، به‌روزرسانی، حذف) بر روی مدل‌های داده استفاده می‌کنند که آن را بسیار انعطاف‌پذیر و سازگار با معماری وب می‌کند. این ارتباط بین مشتری و سرور را در برنامه های کاربردی وب ساده می کند.
JSON (JavaScript Object Notation) و XML (Extensible Markup Language) دو فرمت غالب برای تبادل داده در وب هستند. JSON سبک وزن و خواندن و نوشتن برای انسان و تجزیه و تولید برای ماشین ها آسان است. XML یک زبان نشانه گذاری است که مجموعه ای از قوانین را برای رمزگذاری اسناد در قالبی که برای انسان و ماشین قابل خواندن باشد تعریف می کند. هر دو فرمت به طور گسترده ای برای ساختار داده های مبادله شده بین وب سرور و مشتری استفاده می شود.
نام‌های دامنه به عنوان آدرس‌های قابل خواندن برای وب‌سایت‌ها عمل می‌کنند و باعث می‌شوند کاربران بتوانند در وب راحت‌تر حرکت کنند. سیستم نام دامنه (DNS) شبیه به دفترچه تلفن اینترنت است که نام دامنه ها را به آدرس های IP تبدیل می کند که رایانه ها از آنها برای شناسایی یکدیگر در شبکه استفاده می کنند. DNS نقش مهمی در نحوه برقراری ارتباط وب دارد.
کوکی‌ها قطعات کوچکی از داده‌های ذخیره شده در سمت مشتری هستند که برای ردیابی اطلاعات بین صفحات وب و سرورها استفاده می‌شوند و در نتیجه جلسات حالت در ارتباطات HTTP بدون حالت را فعال می‌کنند. آنها نقش مهمی در احراز هویت وب، مدیریت سبد خرید و شخصی سازی تجربیات کاربر دارند.
CDN ها شبکه هایی از سرورها هستند که به طور استراتژیک در سراسر جهان قرار دارند تا محتوای وب را به طور مؤثر به کاربران ارائه دهند. آنها به تعادل بار، کاهش هزینه های پهنای باند، بهبود زمان بارگذاری صفحه و افزایش در دسترس بودن و افزونگی محتوا کمک می کنند. CDN ها یک جزء حیاتی در مقیاس بندی برنامه های کاربردی وب و افزایش تجربه کاربر هستند.
علاوه بر HTTP و HTTPS، پروتکل های دیگری مانند FTP (پروتکل انتقال فایل)، SMTP (پروتکل انتقال ایمیل ساده) و WebRTC (ارتباط بلادرنگ وب) برای انواع خاصی از ارتباطات وب ضروری هستند. FTP برای انتقال فایل استفاده می شود، SMTP برای ارسال ایمیل استفاده می شود و WebRTC امکان برقراری ارتباط بلادرنگ بین مرورگرهای وب را برای به اشتراک گذاری صدا، ویدئو و فایل بدون نیاز به پلاگین فراهم می کند.
آینده ارتباطات وب، تجربه‌های وب سریع‌تر، ایمن‌تر و تعاملی‌تر را نوید می‌دهد. فن‌آوری‌ها و پروتکل‌هایی مانند HTTP/3، بلاک چین برای امنیت وب، و پیشرفت‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی به نحوه تبادل و پردازش داده‌ها در وب ادامه خواهند داد. تکامل مداوم استانداردها و فناوری‌های وب تضمین می‌کند که ارتباطات وب کارآمدتر می‌شود و اینترنت را به بخشی جدایی ناپذیرتر از زندگی روزمره ما تبدیل می‌کند.
