De middeleeuwse periode, vaak de Middeleeuwen genoemd, strekt zich uit van de 5e tot het einde van de 15e eeuw. Het begon met de val van het West-Romeinse Rijk en ging over in de Renaissance en het Tijdperk van Ontdekking. Dit tijdperk wordt gekenmerkt door de opkomst van het feodalisme, de verspreiding van het christendom en de voortdurende strijd om de macht tussen koninkrijken en rijken.
Het verval van het West-Romeinse rijk markeerde het begin van het middeleeuwse tijdperk rond de 5e eeuw. Verschillende factoren hebben bijgedragen aan de ondergang ervan, waaronder economische problemen, militaire nederlagen en de migratie van barbaarse stammen. In 476 na Christus werd Romulus Augustulus, de laatste Romeinse keizer van het westen, afgezet door de Germaanse koning Odoacer, wat leidde tot de fragmentatie van het rijk in kleinere, door barbaren geregeerde koninkrijken.
Het feodalisme werd het dominante sociale systeem in middeleeuws Europa. Het was een hiërarchisch systeem waarin de koning al het land bezat, terwijl edelen, ridders en lijfeigenen hun specifieke rol binnen deze structuur hadden. Edelen kregen land van de koning, ridders dienden de edelen in ruil voor bescherming, en lijfeigenen bewerkten het land. Het landhuis was de economische basiseenheid, een zelfvoorzienend landgoed dat werd gecontroleerd door een heer en werd beheerd door lijfeigenen.
Tussen de 11e en 13e eeuw werd in het oostelijke Middellandse Zeegebied een reeks religieuze oorlogen, bekend als de kruistochten, uitgevochten tussen christenen en moslims. Het primaire doel was om Jeruzalem en het Heilige Land terug te winnen van de islamitische heerschappij. De kruistochten hadden diepgaande politieke, economische en sociale gevolgen op de lange termijn, waardoor de handel tussen Oost en West werd bevorderd en het Byzantijnse rijk werd verzwakt.
Tegen de 12e eeuw zag Europa de groei van steden en de heropleving van de handel. De toename van de handel leidde tot de ontwikkeling van een geldeconomie, waardoor de afhankelijkheid van ruilhandel afnam. Deze periode markeerde ook de opkomst van gilden van kooplieden en ambachtslieden, die de handel en het vakmanschap reguleerden, de kwaliteit waarborgden en de prijzen vaststelden.
Halverwege de 14e eeuw verspreidde de Zwarte Dood, een verwoestende pandemie van de builenpest, zich over Europa, Azië en Noord-Afrika. Er wordt geschat dat 30% tot 60% van de Europese bevolking hierdoor is omgekomen. De Zwarte Dood had aanzienlijke sociaal-economische gevolgen, wat leidde tot tekorten aan arbeidskrachten, hogere lonen voor boeren en de verzwakking van het feodale systeem.
De Honderdjarige Oorlog (1337-1453) was een reeks conflicten tussen Engeland en Frankrijk over de opvolging van de Franse troon. Het trof grote delen van Europa, wat leidde tot belangrijke ontwikkelingen op het gebied van militaire tactieken en wapens, waaronder het gebruik van de handboog en de teloorgang van ridderoorlogvoering.
De Renaissance, die in de 14e eeuw in Italië begon en zich over Europa verspreidde, markeerde het einde van het middeleeuwse tijdperk en het begin van de moderne tijd. Het was een culturele beweging die de kennis en prestaties van de klassieke oudheid wilde herontdekken en verjongen. De Renaissance werd gekenmerkt door vooruitgang in kunst, wetenschap en denken, wat leidde tot een verschuiving weg van de middeleeuwse scholastiek.
De middeleeuwse periode was een tijd van grote veranderingen en ontwikkeling in Europa, die de basis legde voor veel aspecten van de moderne wereld. Vanaf de val van het Romeinse Rijk tot het begin van de Renaissance werd dit tijdperk gekenmerkt door belangrijke gebeurtenissen zoals de kruistochten, de Zwarte Dood en de Honderdjarige Oorlog, die de loop van de geschiedenis bepaalden.
