وجود، مفهومی بنیادی است که ابعاد مختلف اندیشه انسانی را در بر می‌گیرد، از مباحث انتزاعی در فلسفه گرفته تا استدلال‌های ظریف در متافیزیک. این درس به بررسی ظرایف مختلف وجود، پیامدهای آن و چگونگی رویکرد متفکران مختلف به این مضمون معماگونه می‌پردازد.
در اصل، وجود به وضعیت واقعی بودن یا وجود داشتنِ بالفعل اشاره دارد. این وضعیتی است که موجودیت‌هایی را که درک، تصور یا به هر نحوی تصدیق می‌شوند که در جهان حضور دارند، متمایز می‌کند. وجود، این سؤال اساسی را مطرح می‌کند: وجود داشتنِ چیزی به چه معناست؟
فلسفه مدت‌هاست که با مفهوم وجود دست و پنجه نرم می‌کند و تلاش دارد ماهیت هستی را مشخص کند. یکی از اولین بحث‌ها را می‌توان به پارمنیدس نسبت داد، که مطرح کرد «بودن هست» و «نبودن نیست» و بر دوگانگی آشکار بین وجود و عدم تأکید کرد. این ایده زمینه را برای کاوش‌های فلسفی بعدی در ماهیت واقعیت فراهم کرد.
رنه دکارت جمله معروفی دارد: «من فکر می‌کنم، پس هستم» (Cogito, ergo sum) که نشان می‌دهد عمل تفکر، اثبات وجود فرد است. این دیدگاه، جنبه‌ای ذهنی از وجود را برجسته می‌کند که حول محور آگاهی و خودآگاهی متمرکز است.
در مقابل، اگزیستانسیالیست‌هایی مانند ژان پل سارتر مفهوم «وجود بر ماهیت مقدم است» را مطرح کردند، که دلالت بر این دارد که افراد ابتدا وجود دارند، با خودشان روبرو می‌شوند و از طریق اعمالشان پدیدار می‌شوند. این رویکرد، تمرکز را به سمت آزادی و مسئولیت فرد در تعریف وجود خود تغییر می‌دهد.
متافیزیک دیدگاه وسیع‌تری نسبت به هستی دارد و ماهیت بنیادی واقعیت را فراتر از آنچه قابل مشاهده است بررسی می‌کند. این شامل سوالاتی در مورد جهان، ماهیت اشیاء و خواص آنها و رابطه بین ذهن و ماده می‌شود.
یکی از پرسش‌های متافیزیکی شامل تمایز بین «بودن» و «شدن» است. فیلسوف باستان، هراکلیتوس، با بیان اینکه «همه چیز در جریان است» و تأکید بر تغییر مداوم در جهان، از اولویت شدن دفاع کرد. در مقابل، پارمنیدس بر ماهیت تغییرناپذیر بودن هستی تأکید کرد و تنشی را نشان داد که همچنان بر مباحث متافیزیکی تأثیر می‌گذارد.
یکی دیگر از پرسش‌های مهم متافیزیکی، وجود اشیاء انتزاعی مانند اعداد، گزاره‌ها و مقادیر است. آیا این موجودات به همان شکلی که اشیاء فیزیکی وجود دارند، وجود دارند یا در قلمرو متفاوتی از واقعیت قرار دارند؟ برای مثال، افلاطون‌گرایان از وجود واقعی اشکال یا ایده‌های انتزاعی دفاع می‌کنند که به باور آنها وجود مستقلی فراتر از جهان فیزیکی دارند.
اگرچه علم دقیقاً در قلمرو فلسفی یا متافیزیکی قرار نمی‌گیرد، اما به پرسش‌های مربوط به وجود، به‌ویژه در زمینه‌هایی مانند فیزیک و کیهان‌شناسی، نیز می‌پردازد. برای مثال، مکانیک کوانتومی مفهوم برهم‌نهی را معرفی می‌کند که در آن ذرات می‌توانند به‌طور همزمان در چندین حالت وجود داشته باشند تا زمانی که مشاهده شوند. این مفهوم، مفاهیم کلاسیک وجود را به چالش می‌کشد و تأملات فلسفی در مورد ماهیت واقعیت را برمی‌انگیزد.
کیهان‌شناسی بحث وجود را به خود جهان گسترش می‌دهد و نظریه‌هایی درباره منشأ و سرنوشت نهایی جهان را بررسی می‌کند. برای مثال، نظریه بیگ بنگ، یک آغاز واحد را برای تمام وجود فیزیکی فرض می‌کند و سؤالاتی را در مورد ماهیت وجود قبل از این رویداد مطرح می‌کند.
یک راه برای بررسی مفهوم وجود، از طریق آزمایش‌های فکری مانند گربه شرودینگر است. این آزمایش ایده برهم‌نهی در مکانیک کوانتومی را نشان می‌دهد، که در آن یک گربه تا زمانی که مشاهده نشود، همزمان زنده و مرده است و درک روزمره ما از وجود را به چالش می‌کشد.
مثال دیگر کشتی تسئوس است، یک پارادوکس کلاسیک که این سوال را مطرح می‌کند که آیا جسمی که تمام اجزای آن جایگزین شده است، اساساً همان جسم باقی می‌ماند یا خیر. این آزمایش فکری به بررسی پایداری هویت در طول زمان، که جنبه‌ای حیاتی از وجود است، می‌پردازد.
وجود مفهومی است که در رشته‌های مختلف، از فلسفه گرفته تا علم، نفوذ می‌کند و هر کدام دیدگاه‌ها و سوالات خاص خود را به همراه دارند. از تجربه ذهنی وجود گرفته تا ماهیت متافیزیکی واقعیت، کاوش در وجود ما را به تأمل در مورد بنیان معنای بودن فرا می‌خواند. با گسترش درک ما از جهان، کاوش‌های فلسفی و متافیزیکی ما در مورد ذات وجود نیز گسترش خواهد یافت.
