تعصب پدیده‌ای پیچیده است که دهه‌ها روان‌شناسان و دانشمندان علوم اجتماعی را به خود مشغول کرده است. این یک عقیده یا قضاوت از پیش تعیین شده در مورد افراد یا گروه ها بدون دانش کافی است که اغلب منجر به تبعیض و بی عدالتی اجتماعی می شود. این درس به بررسی ماهیت تعصب، زیربنای روانشناختی و تظاهرات آن در رفتار انسان می پردازد.
تعصب یک نگرش ناموجه یا نادرست (معمولاً منفی) نسبت به یک فرد است که صرفاً بر اساس عضویت فرد در یک گروه اجتماعی است. به عنوان مثال، ممکن است یک فرد دیدگاه های تعصب آمیزی نسبت به نژاد یا جنسیت خاصی داشته باشد بدون اینکه با فردی از آن گروه آشنا شده باشد. تعصب می تواند در افکار، احساسات و اعمال نسبت به دیگران ظاهر شود.
خاستگاه تعصب چند وجهی است و می توان آن را هم در فرآیندهای روانی فردی و هم در تأثیرات اجتماعی جستجو کرد. عوامل کلیدی عبارتند از:
تعصب می تواند تأثیرات قابل توجهی بر افرادی که هدف قرار می گیرند، از جمله پریشانی روانی، طرد اجتماعی و کاهش فرصت ها داشته باشد. این نه تنها افراد را تحت تأثیر قرار می دهد، بلکه می تواند در ساختارهای اجتماعی نفوذ کند و به تبعیض سیستماتیک کمک کند.
برای درک بیشتر تعصب، چندین آزمایش انجام شده است. این شامل:
در حالی که تعصب یک رفتار انسانی عمیقا ریشه دار است، تحقیقات نشان می دهد که می توان آن را با تلاش های عمدی کاهش داد، مانند:
روانشناسی نقش مهمی در تشریح مکانیسم های تعصب، از سوگیری های شناختی تا پاسخ های عاطفی ایفا می کند. درک ریشه‌های روانشناختی رفتار تعصب‌آمیز می‌تواند راهبردهایی را برای تغییر اجتماعی فراهم کند. به عنوان مثال، تحقیق در مورد سوگیری های شناختی منجر به توسعه مداخلاتی با هدف برهم زدن پاسخ های پیش داوری خودکار شده است.
همانطور که جوامع به طور فزاینده ای متنوع می شوند، درک و پرداختن به تعصب بیش از هر زمان دیگری مهم است. با بررسی تعصبات خود و تعامل با افراد متفاوت، می‌توانیم به جهانی فراگیرتر و عادلانه‌تر کمک کنیم.
تعصب یک جنبه فراگیر از رفتار انسان است که عمیقاً در فرآیندهای روانی و تأثیرات اجتماعی ریشه دارد. با این حال، از طریق آموزش، افزایش تماس و تأمل در خود، می توان نگرش های پیش داوری را به چالش کشید و بر آن غلبه کرد. با تلاش در جهت تفاهم و همدلی، جامعه می تواند به برابری و عدالت برای همه نزدیک شود.
