برابری اجتماعی حالتی است که در آن همه افراد یک جامعه فارغ از پیشینه، هویت یا موقعیتشان از حقوق، فرصت ها و دسترسی به منابع برابر برخوردارند. این مفهوم عمیقاً با حقوق بشر، حقوق اساسی و آزادی هایی که همه انسان ها مستحق آن هستند در هم آمیخته است. هدف برابری اجتماعی از بین بردن موانع و ایجاد محیطی فراگیر است که در آن همه بتوانند پیشرفت کنند.
حقوق بشر ضمانتهای حقوقی جهانی است که از افراد و گروهها در برابر اعمال و ترککاریهایی که با آزادیهای اساسی، حقوق و کرامت انسانی تداخل دارد، محافظت میکند. این حقوق برای همه انسانها صرف نظر از ملیت، محل سکونت، جنسیت، منشاء ملی یا قومی، رنگ، مذهب، زبان یا هر وضعیت دیگری ذاتی است. نمونه هایی از حقوق بشر شامل حق زندگی، آزادی از شکنجه، آزادی بیان و حق آموزش است.
برابری اجتماعی با حقوق بشر پیوند تنگاتنگی دارد زیرا به دنبال تضمین دسترسی همه به حقوق و آزادی های انسانی یکسان است. این بدان معناست که نه تنها حقوق در قانون نوشته شده است، بلکه مکانیسم هایی نیز وجود دارد تا اطمینان حاصل شود که آنها اعمال می شوند و در دسترس همگان هستند. برای مثال، اگر گروه های خاصی به دلیل تبعیض یا فقر به طور سیستماتیک از فرصت های آموزشی محروم شوند، حق آموزش به طور کامل محقق نمی شود.
برابری اجتماعی برای رفاه افراد و توسعه جوامع بسیار مهم است. این تضمین می کند که هر فرد از شانس برابر برای مشارکت و بهره مندی از زندگی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی برخوردار است. برابری باعث افزایش انسجام اجتماعی، کاهش تعارضات و ترویج حس تعلق و احترام متقابل در میان اعضای مختلف جامعه می شود.
دستیابی به برابری اجتماعی با چالشهای متعددی از جمله تعصبات ریشهدار، میراث تاریخی تبعیض، نابرابریهای اقتصادی و فقدان اراده سیاسی برای اعمال تغییرات لازم مواجه است. غلبه بر این موانع مستلزم تلاش های هماهنگ دولت ها، جامعه مدنی و افراد است.
چندین معاهدات و اعلامیه های بین المللی با هدف ارتقای برابری اجتماعی و حقوق بشر هستند. از جمله آنها می توان به اعلامیه جهانی حقوق بشر (UDHR)، میثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (ICESCR) و میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی (ICCPR) اشاره کرد. این اسناد به عنوان یک چارچوب جهانی برای حمایت از حقوق بشر و ترویج برابری اجتماعی عمل می کند.
برابری اجتماعی برای ساختن جوامع عادلانه، فراگیر و مرفه اساسی است. این موضوع با مفهوم حقوق بشر آمیخته شده است و بر اهمیت تضمین برخورداری همه افراد از فرصت ها و دسترسی برابر به منابع تأکید می کند. دستیابی به برابری اجتماعی مستلزم پرداختن به اشکال مختلف نابرابری، اجرای سیاستهای مؤثر و پذیرش ارزشهای تنوع و شمول است. در حالی که چالش ها وجود دارد، از طریق تلاش های جمعی و پایبندی به اصول حقوق بشر، پیشرفت به سوی برابری اجتماعی قابل دستیابی است.