Klasik müzikte bir hareket, bir müzik kompozisyonunun veya müzik formunun bağımsız bir parçasıdır. Bir kompozisyonun tek tek veya seçilen hareketleri bazen ayrı ayrı icra edilirken, eserin tamamının icrası, tüm hareketlerin arka arkaya icra edilmesini gerektirir.
Hareketler kendi biçimlerini, tempolarını ve tonlarını takip edebilir ve genellikle numaralandırılır veya adlandırılır. Bunlar bir kitaptaki bölümler veya bir oyundaki sahneler gibidir; her biri kompozisyonun genel anlatımına katkıda bulunur. Bir hareketin, onu aynı parça içindeki diğer hareketlerden ayıran belirli bir ruh hali, teması veya temposu olabilir.
Müzikteki hareket kavramının kökeni Barok döneme (1600-1750 civarı) kadar uzanabilir, ancak Klasik dönemde (1750-1820) yapı özellikle senfonilerde, sonatlarda ve konçertolarda daha standart hale geldi. Haydn, Mozart ve Beethoven gibi besteciler eserlerinde hareketlerin kullanımını ve karmaşıklığını genişlettiler.
Çok fazla değişkenlik olsa da, birçok klasik eser çoklu hareket yapısına bağlı kalır; yaygın olarak bulunan formatlar şunları içerir:
Farklı müzik formlarındaki tipik hareket yapısını gösteren bazı örnekler:
Bir hareketin temposu ve ruh hali genellikle besteci tarafından her hareketin başında İtalyanca terimlerle verilir. Örneğin 'Allegro' hızlı ve canlı bir tempoyu, 'Adagio' ise yavaş ve huzurlu bir ruh halini ifade ediyor. Bu talimatlar, icracıların, bestecinin hareket için tasarladığı karakteri ve tempoyu anlamalarına yardımcı olur.
Ek olarak dinamikler (ses seviyeleri), ifade işaretleri ve çalma teknikleri, her bir hareketin genel ruh haline ve karakterine katkıda bulunarak, her bir parçanın müzik kompozisyonunun tüm hikayesine benzersiz bir şekilde katkıda bulunmasını sağlar.
Hareketlerin kendisi, parçanın yapısal çerçevesini belirleyen belirli müzik formlarını takip edebilir. Hareketlerdeki yaygın biçimler şunları içerir:
Bir eserde hareketlerin kullanılması, klasik müziğin çok çeşitli duyguları, temaları ve müzikal fikirleri keşfetmesine olanak tanır. Bu yapı, karşıt ama ilişkili parçalar aracılığıyla dinleyicilerin ilgisini çeken çok boyutlu bir deneyim yaratır. Hareketler, bestecilere form, melodi ve armoniyi denemenin bir yolunu sunarken, dinleyicilere zengin ve çeşitli bir dinleme deneyimi sunar.
Klasik müzik bestelerinin yapısında ve ifadesinde hareketler önemli bir rol oynar. Çeşitli formlar ve ifade yöntemleri aracılığıyla her bölüm, eserin genel anlatımına kendi benzersiz sesini katıyor. Müzikal hareketlerin inceliklerini anlamak kişinin klasik müzikten aldığı zevki ve zevki artırabilir.
