Opera është një formë e artit interpretues që ndërthur muzikën, dramën dhe ndonjëherë kërcimin, në një vepër të unifikuar arti. Filloi në Itali në fund të shekullit të 16-të dhe që atëherë është bërë një formë arti e shquar në të gjithë globin. Opera përfshin disa komponentë duke përfshirë këngëtarët, një orkestër dhe shpesh një kor, të gjithë duke punuar së bashku për të treguar një histori përmes muzikës dhe libretit (teksti i operës).
Rrënjët e operës mund të gjurmohen në periudhën e Rilindjes në Itali, ku eksperimentet në kombinimin e muzikës dhe dramës çuan në zhvillimin e kësaj forme unike. Opera e parë e njohur ishte "Dafne", e kompozuar nga Jacopo Peri në 1598. Zhanri evoloi me shpejtësi, me Claudio Monteverdi që ishte një tjetër kompozitor i hershëm dhe me ndikim, veçanërisht me veprën e tij "L'Orfeo" në 1607. Opera u përhap në të gjithë Evropën, çdo komb duke e përshtatur me shijet e tyre kulturore.
Muzika është zemra e operës, me orkestrën që luan një rol vendimtar në vendosjen e tonit emocional dhe mbështetjen e këngëtarëve. Muzika është shkruar nga një kompozitor dhe është e lidhur ngushtë me emocionet dhe ngjarjet që ndodhin në skenë.
Libreti është teksti ose skenari i operës, duke përfshirë të gjithë dialogët dhe tekstet e kënduara nga interpretuesit. Është krijuar që të përputhet me muzikën e kompozuar dhe ndihmon në përcjelljen e tregimit.
Këngëtarët në opera interpretojnë role të ndryshme, secila e karakterizuar nga varg vokale të dallueshme si soprano, mezzo-soprano, tenor, bariton dhe bas. Stili i të kënduarit në opera është i përfshirë dhe kërkon trajnim rigoroz.
Opera ka evoluar në stile dhe zhanre të ndryshme gjatë shekujve, duke reflektuar ndryshime në shijet muzikore, preferencat kulturore dhe normat shoqërore.
E karakterizuar nga zbukurime të përpunuara muzikore dhe makineri komplekse skenike, ajo lulëzoi në shekullin e 17-të dhe në fillim të shekullit të 18-të. Kompozitorët si George Frideric Handel ishin të shquar në këtë epokë.
Duke u fokusuar në harmoninë dhe qartësinë, epoka klasike në fund të shekullit të 18-të pa ngritjen e serive opera (opera serioze) dhe opera buffa (opera komike), me Wolfgang Amadeus Mozart si figurë kryesore.
Në italisht do të thotë "këndim i bukur", ky stil thekson bukurinë e zërit të njeriut dhe karakterizon këndimin virtuoz. Gioachino Rossini, Vincenzo Bellini dhe Gaetano Donizetti ishin kompozitorë qendrorë.
Një trend i fundit i shekullit të 19-të që fokusohet te realizmi, duke portretizuar jetën e përditshme dhe betejat e saj. "Cavalleria rusticana" i Pietro Mascagni-t dhe "Pagliacci" i Ruggero Leoncavallo-s janë shembuj.
Shumë opera i kanë qëndruar provës së kohës, duke u bërë ikonike në botën e muzikës klasike dhe arteve skenike.
Të njohura për "La Traviata", "Aida" dhe "Rigoletto", veprat e Verdit shquhen për thellësinë e tyre emocionale dhe personazhet komplekse.
Wagner mori një qasje gjithëpërfshirëse ndaj operës, duke kërkuar të sintetizonte të gjitha artet në veprat e tij si "The Ring Cycle" dhe "Tristan und Isolde", duke prezantuar konceptin e Gesamtkunstwerk (vepër totale e artit).
Operat e Puccinit, si "La Bohème", "Tosca" dhe "Madama Butterfly", janë të njohura për partiturat e tyre melodioze dhe tregimet prekëse.
Prodhimi i një opere përfshin një mori elementësh artistikë dhe teknikë, duke krijuar një spektakël që përfshin shqisat dëgjimore dhe pamore.
Vizioni i regjisorit për prezantimin e operës përfshin vendosjen, bllokimin dhe ndërveprimin midis personazheve. Prodhimet moderne mund të ndryshojnë cilësimet për të sjellë interpretime të reja në veprat klasike.
Dizajnerët krijojnë elemente vizuale që përputhen me periudhën, vendndodhjen dhe gjendjen shpirtërore të operës, duke e zhytur më tej audiencën në histori.
Orkestra luan një rol kryesor dhe dirigjenti siguron që muzikantët dhe vokalistët të jenë në harmoni, duke balancuar me kujdes tingullin për të mbështetur, por jo për të mposhtur këngëtarët.
Në epokën moderne, opera vazhdon të lulëzojë, me vepra të njohura që po kryhen në mbarë botën dhe me kompozitorë bashkëkohorë duke shtuar opera të reja në repertor. Përparimet në teknologji, si titrat dhe teknikat inovative të vënies në skenë, e kanë bërë operën më të aksesueshme për një audiencë më të gjerë. Për më tepër, nismat si transmetimet e drejtpërdrejta të kinemasë dhe transmetimi dixhital sigurojnë që opera të mbetet një pjesë jetike e peizazhit kulturor global.
Opera, si një sintezë e arteve skenike, ofron një përvojë të pashembullt të tregimit përmes muzikës, zërit, dramës dhe artit pamor. Evolucioni i tij gjatë shekujve pasqyron ndryshimet në tendencat sociale, kulturore dhe muzikore, megjithatë elementët thelbësorë të tij mbeten të njëjtë: të ngjall emocione dhe të tregojë histori që rezonojnë me audiencë të të gjitha moshave dhe prejardhjeve.
