مطالعات اجتماعی حوزه ای است که به بررسی نحوه عملکرد جوامع و نحوه تعامل انسان با محیط خود می پردازد. اصطلاح «جهان» در این رشته تعابیر و کاربردهای مختلفی دارد. این می تواند به سیاره فیزیکی زمین، جامعه جهانی بشری یا چارچوب مفهومی که از طریق آن مسائل جهانی را درک می کنیم، اشاره داشته باشد. در این درس، ما به مفهوم چند وجهی «جهان» در مطالعات اجتماعی، با لمس جغرافیا، تاریخ، فرهنگ و روابط بینالملل میپردازیم.
1. دنیای فیزیکی: جغرافیا و محیط زیست
زمین سومین سیاره از خورشید است که محیطی تقریباً 40075 کیلومتری دارد. سطح آن 71 درصد آب و 29 درصد خشکی است که به قاره ها و اقیانوس ها تقسیم می شود. این جهان فیزیکی اساس همه فعالیتهای انسانی است و جغرافیا و محیطی را که جوامع در آن توسعه مییابند شکل میدهد. مفهوم قاره ها در جغرافی اساسی است. به طور سنتی هفت قاره وجود دارد: - آسیا - آفریقا - آمریکای شمالی - آمریکای جنوبی - قطب جنوب - اروپا - استرالیا. به عنوان مثال، رودخانه نیل در آفریقا برای هزاران سال از تمدن های کشاورزی حمایت کرده است، در حالی که آب و هوای خشن منطقه قطب شمال بر سبک زندگی مردمان بومی در آن مناطق تأثیر می گذارد. عوامل محیطی نیز نقش تعیین کننده ای در توسعه جوامع دارند. تأثیر منابع طبیعی بر فعالیت های اقتصادی را در نظر بگیرید. کشورهای غنی از نفت، مانند عربستان سعودی، اقتصادهایی دارند که به شدت به تولید و صادرات نفت وابسته هستند. در مقابل، کشورهایی با منابع طبیعی محدود ممکن است بر فناوری و خدمات تمرکز کنند.
2. دنیای اجتماعی: تاریخ و فرهنگ
تاریخ بشر ثبتی از چگونگی تکامل جوامع در طول زمان است. از جوامع شکارچی-گردآورنده تا جوامع پیشرفته تکنولوژیک، توسعه تمدن های انسانی موضوع کلیدی در مطالعات اجتماعی است. اشاعه فرهنگی فرآیندی است که تاریخ بشر را به طور قابل توجهی شکل داده است. به گسترش باورهای فرهنگی و فعالیت های اجتماعی از گروهی به گروه دیگر اشاره دارد. جاده ابریشم، یک شبکه باستانی از مسیرهای تجاری، یک نمونه بارز است که مبادله کالاها، ایدهها، فناوری و دین بین شرق و غرب را تسهیل میکند. فرهنگ رفتار اجتماعی، هنجارها، دانش، باورها، هنرها، قوانین، آداب و رسوم، قابلیت ها و عادات افراد این گروه های اجتماعی را در بر می گیرد. پویا و دائماً در حال تکامل است و تحت تأثیر عواملی مانند مهاجرت، ارتباطات و تجارت قرار دارد.
3. دنیای انسانی: جامعه و روابط
جامعه به گروهی از افراد درگیر در تعامل اجتماعی مداوم یا یک گروه اجتماعی بزرگ که در قلمرو جغرافیایی یا اجتماعی یکسانی به اشتراک گذاشته شده اند، اطلاق می شود. ساختارهای اجتماعی در یک جامعه در قالب الگوهایی سازماندهی می شوند که نحوه ارتباط افراد با یکدیگر را تعیین می کنند. خانواده، آموزش و دولت نهادهای اجتماعی اساسی هستند که بر نحوه عملکرد جوامع تأثیر می گذارند. خانواده ها واحد اولیه اجتماعی شدن هستند، سیستم های آموزشی دانش و مهارت ها را بین نسل ها منتقل می کنند و دولت ها قوانینی را وضع می کنند که بر رفتار و تعاملات حاکم است. روابط اجتماعی و سلسله مراتب نیز تعاملات درون جوامع را تعریف می کند. اینها می تواند بر اساس عواملی مانند سن، جنسیت، طبقه و قومیت، تأثیرگذار بر نقش ها، مسئولیت ها و فرصت های افراد در جامعه باشد.
4. دنیای سیاسی: روابط بین الملل و مسائل جهانی
روابط بین الملل تعاملات بین کشورها را با تمرکز بر موضوعاتی مانند تجارت، جنگ، دیپلماسی و حکومت جهانی مطالعه می کند. در دنیایی که به طور فزاینده ای به هم پیوسته است، درک پویایی بین کشورها برای پرداختن به چالش های جهانی ضروری است. جهانی شدن یک مفهوم کلیدی است که به فرآیندی اطلاق میشود که از طریق آن کسبوکارها یا سایر سازمانها نفوذ بینالمللی را ایجاد میکنند یا شروع به فعالیت در مقیاس بینالمللی میکنند. این امر منجر به افزایش وابستگی متقابل اقتصادی، تبادل فرهنگی و مسائل مشترک جهانی مانند تغییرات آب و هوا شده است. تغییرات اقلیمی نمونه ای از یک موضوع جهانی است که فراتر از مرزهای ملی است. این تغییر در الگوهای آب و هوایی جهانی یا منطقه ای است که عمدتاً به افزایش سطح دی اکسید کربن اتمسفر ناشی از استفاده از سوخت های فسیلی نسبت داده می شود. توافقنامه پاریس، یک معاهده بین المللی در مورد تغییرات آب و هوا، با هدف کاهش تأثیرات آن با محدود کردن گرمایش زمین به زیر 2 درجه سانتیگراد بالاتر از سطوح پیش از صنعتی شدن است.
نتیجه
«جهان» در مطالعات اجتماعی مفهومی گسترده و پیچیده است که محیط فیزیکی، جوامع انسانی، تعاملات فرهنگی و روابط بینالملل را در بر میگیرد. مطالعات اجتماعی از طریق مطالعه جغرافیا، تاریخ، فرهنگ و چالش های جهانی، چارچوبی را برای درک جهان در ابعاد متعدد آن فراهم می کند. این درک برای پرورش شهروندان آگاه جهانی که قادر به مقابله با چالش های قرن بیست و یکم هستند، بسیار مهم است.