در عصر دیجیتال، حفظ امنیت سیستم‌های رایانه‌ای برای حفاظت از داده‌ها، حفظ حریم خصوصی و تضمین یکپارچگی زیرساخت فناوری اطلاعات بسیار مهم است. امنیت سیستم به پروتکل‌ها، روش‌ها و ابزارهایی اطلاق می‌شود که برای محافظت از سیستم‌ها و شبکه‌های کامپیوتری در برابر سرقت، آسیب یا دسترسی غیرمجاز طراحی شده‌اند. این درس به بررسی مفاهیم اساسی و استراتژی های بکار رفته در امنیت سیستم می پردازد.
قبل از پرداختن به مکانیسم‌های دفاعی امنیت سیستم، ضروری است که تهدیدات رایجی که سیستم‌های کامپیوتری با آن مواجه هستند را درک کنیم:
برای دفاع در برابر این تهدیدات، امنیت سیستم بر اساس سه اصل اساسی است که اغلب به عنوان سه گانه سیا شناخته می شود:
این اصول پایه‌ای را تشکیل می‌دهند که همه استراتژی‌ها و پروتکل‌های امنیتی سیستم بر اساس آن توسعه می‌یابند.
رمزگذاری نقش حیاتی در حفظ محرمانگی دارد. این فرآیند تبدیل متن ساده به یک قالب غیرقابل خواندن است که به عنوان متن رمزی شناخته می شود، با استفاده از یک الگوریتم و یک کلید. فقط کسانی که کلید دارند می توانند متن رمز شده را به شکل اصلی خود رمزگشایی کنند. مبنای ریاضی رمزگذاری شامل الگوریتم‌های پیچیده است که یکی از ساده‌ترین آنها رمز سزار است که هر حرف را با تعداد ثابتی از موقعیت‌های الفبا جابه‌جا می‌کند. به عنوان مثال، با شیفت 3، A تبدیل به D، B تبدیل به E و غیره می شود.
برای اطمینان از یکپارچگی و در دسترس بودن، سیستم ها باید بتوانند هویت کاربران را تأیید کنند (احراز هویت) و دسترسی آنها به منابع را کنترل کنند (کنترل دسترسی). مکانیسم‌های احراز هویت می‌تواند شامل رمزهای عبور، گواهی‌های دیجیتال و داده‌های بیومتریک باشد. پس از احراز هویت، مدل‌های کنترل دسترسی، منابعی را که کاربر می‌تواند با آنها تعامل داشته باشد، تعیین می‌کند. این مدل ها عبارتند از:
فایروال ها به عنوان مانعی بین شبکه های داخلی امن و شبکه های خارجی غیرقابل اعتماد مانند اینترنت عمل می کنند. آنها ترافیک ورودی و خروجی شبکه را بر اساس سیاست های امنیتی از پیش تعیین شده نظارت و کنترل می کنند. به طور مشابه، نرم افزار ضد ویروس با اسکن، شناسایی و حذف ویروس ها از رایانه ها و شبکه ها در برابر بدافزارها محافظت می کند.
از آنجایی که شبکه‌ها برای عملکرد سیستم‌های رایانه‌ای حیاتی هستند، ایمن سازی آنها از اهمیت بالایی برخوردار است. امنیت شبکه شامل اقداماتی برای محافظت از قابلیت استفاده، قابلیت اطمینان، یکپارچگی و ایمنی شبکه است. تکنیک ها عبارتند از:
هیچ سیستمی نمی تواند کاملا امن باشد. بنابراین، تهیه یک طرح واکنش به حادثه ضروری است. این طرح گام‌هایی را که باید در صورت بروز نقض امنیتی انجام داد، از جمله شناسایی و مهار نقض، ریشه‌کن کردن تهدید، بازیابی هرگونه داده از دست رفته و تجزیه و تحلیل حادثه برای جلوگیری از نقض‌های بعدی را تشریح می‌کند.
امنیت سیستم یک زمینه گسترده و پویا است که به طور مداوم برای مقابله با تهدیدات جدید در حال تکامل است. با درک اصول و مکانیسم‌های مورد بحث در این درس، افراد و سازمان‌ها می‌توانند بهتر از سیستم‌ها و شبکه‌های رایانه‌ای خود در برابر نقض‌های امنیتی احتمالی محافظت کنند. حفظ امنیت سیستم مستلزم ترکیبی از اقدامات تکنولوژیکی، نظارت دقیق و بهبود مستمر برای انطباق با چشم انداز دائما در حال تغییر تهدیدات سایبری است.
