Geofizika Yeri öyrənmək üçün fizikanın prinsiplərini tətbiq edən təbiət elmlərinin bir sahəsidir. O, hər biri Yerin fiziki xüsusiyyətlərinin müxtəlif aspektlərinə, o cümlədən onun cazibə sahəsi, maqnit sahəsi, geotermal enerji, seysmik aktivlik və s. Bu sahə təbii fəlakətlərin proqnozlaşdırılması, təbii ehtiyatların kəşfiyyatı və ətraf mühitin mühafizəsində geniş tətbiqi olan Yerin tərkibini, strukturunu və proseslərini başa düşmək üçün çox vacibdir.
Yer səthindən başlayaraq bir neçə təbəqədən ibarətdir: yer qabığı, mantiya, xarici nüvə və daxili nüvə. Hər bir təbəqə fərqli fiziki və kimyəvi xüsusiyyətlərə malikdir. Yer qabığı ən xarici təbəqədir, nazik və bərkdir. Onun altında yarı maye olan və daxili Yerdən səthə istilik ötürən mantiya yatır. Nüvə iki hissəyə bölünür: maye xarici nüvə və əsasən dəmir və nikeldən ibarət bərk daxili nüvə. Bu təbəqələr keçdikləri materialın sıxlığından və vəziyyətindən asılı olaraq müxtəlif sürətlə hərəkət edən zəlzələlərin yaratdığı seysmik dalğalar vasitəsilə öyrənilə bilər.
Təbiətin əsas qüvvəsi olan cazibə qüvvəsi topoqrafiyanın fərqliliyi, kütlənin paylanması və səthin altındakı sıxlığın dəyişməsi səbəbindən Yer səthində bir qədər dəyişir. Geodeziya Yerin həndəsi formasını, kosmosda oriyentasiyasını və cazibə sahəsini ölçmək və anlamaq elmidir. Yerin cazibə sahəsindəki dəyişiklikləri öyrənərək, geofiziklər tektonik hərəkətləri, izostaziyanı və dəniz səviyyəsindəki dəyişiklikləri başa düşmək üçün çox vacib olan Yer daxilində kütlənin paylanması haqqında məlumat əldə edə bilərlər.
Yer planeti günəş və kosmik radiasiyadan qoruyan bir maqnit sahəsi yaradır. Bu maqnit sahəsi Yerin xarici nüvəsində ərimiş dəmirin hərəkəti nəticəsində yaranır. Paleomaqnetizm süxurlarda maqnit mineralların oriyentasiyasını araşdıraraq Yerin maqnit sahəsinin tarixini öyrənir. Bu tədqiqatlar qitələrin geoloji zaman miqyasında hərəkət etdiyini və Yerin maqnit sahəsinin tarix boyu dəfələrlə tərsinə çevrildiyini göstərməklə plitə tektonikası və kontinental sürüşmə nəzəriyyəsini dəstəkləmək üçün çox əhəmiyyətli olmuşdur.
Seysmologiya Yer üzərində və onun ətrafında hərəkət edən zəlzələləri və seysmik dalğaları öyrənir. Seysmik dalğalar Yer qabığında enerjinin qəfil buraxılması zamanı yaranır və zəlzələlər yaradır. Seysmik dalğaların iki əsas növü var: bədən dalğaları (P dalğaları və S dalğaları) və səth dalğaları. P dalğaları (ilkin dalğalar) daha sürətli hərəkət edən və birinci gələn sıxılma dalğalarıdır, S dalğaları (ikinci dalğalar) isə P dalğalarından sonra gələn kəsici dalğalardır. Alimlər bu dalğaların Yer kürəsindən keçməsi üçün lazım olan vaxtı təhlil edərək, Yerin daxili hissəsinin quruluşunu və tərkibini müəyyən edə bilərlər.
Geotermal enerji Yer kürəsində olan, istilik və elektrik enerjisi istehsal etmək üçün əldə edilə və istifadə edilə bilən istiliyə aiddir. Bu enerji Yerin əmələ gəlməsi və yer qabığındakı radioaktiv materialların parçalanması nəticəsində yaranır. Temperatur artımını dərinliklə ölçən geotermal qradiyentlər coğrafi mövqedən və geoloji şəraitdən asılı olaraq dəyişir. İsti bulaqlar, geyzerlər və vulkanik bölgələr kimi yüksək geotermal aktivliyə malik ərazilər geotermal enerji hasilatı üçün əsas yerlərdir. Bu bərpa olunan enerji mənbəyi geofizikada əsas tədqiqat və inkişaf sahəsidir.
Geofizika fizika ilə Yer elmləri arasındakı boşluğu dolduran çoxsahəli bir sahədir. Fiziki prinsipləri və texnikaları tətbiq etməklə, geofiziklər Yer səthinin altında tədqiqat apara bilirlər, planetin quruluşu, tarixi və dinamik prosesləri haqqında əvəzsiz məlumatlar üzə çıxarırlar. Bu bilik təkcə Yer haqqında anlayışımızı inkişaf etdirmir, həm də resursların kəşfiyyatı, ətraf mühitin mühafizəsi və fəlakətlərə hazırlıq sahəsində praktik tətbiqlərə malikdir və geofizikanı günümüzün ən aktual problemlərinin həllində əsas töhfəyə çevirir.
