مناطق آب و هوایی مناطق متمایز در سراسر کره زمین هستند که هر کدام با الگوهای آب و هوایی خاصی از جمله دما، رطوبت و بارندگی تعریف می شوند. این مناطق برای درک اکوسیستم‌های متنوع زمین و چگونگی سازگاری موجودات زنده با محیط‌هایشان حیاتی هستند.
مناطق آب و هوایی در درجه اول توسط دو عامل تعیین می شوند: عرض جغرافیایی و ارتفاع. عرض جغرافیایی به فاصله یک مکان از خط استوا اشاره دارد، در حالی که ارتفاع، ارتفاع یک منطقه از سطح دریا است. اثر متقابل این عوامل به همراه جریان های اقیانوسی و بادهای غالب، آب و هوای مناطق مختلف را شکل می دهد.
زمین را می توان به مناطق عمده آب و هوایی تقسیم کرد: گرمسیری، خشک، معتدل، سرد (قطبی)، و قاره ای. هر یک از این مناطق دارای ویژگی های منحصر به فردی هستند و می توان آنها را به اقلیم های خاص تری تقسیم کرد.
منطقه گرمسیریاز خط استوا تا 25 درجه عرض جغرافیایی در هر دو نیمکره واقع شده است. این منطقه دارای دمای گرم در تمام طول سال است، با تغییرات دمایی کمی بین فصول. این شامل آب و هوای استوایی (Af) ، بادهای موسمی استوایی (Am) و ساوانای گرمسیری (Aw/As) است که با الگوهای بارش متمایز می شوند.
منطقه خشکشامل آب و هوای خشک (بیابانی) و نیمه خشک (استپی) است که در نقاط مختلف جهان، معمولاً در کناره های کوهستانی یا در سایه باران بادهای غالب یافت می شود. این مناطق بارندگی بسیار کم و دامنه دمایی وسیعی را تجربه می کنند.
منطقه ی معتدلاین منطقه بین 25 تا 60 درجه عرض جغرافیایی قرار دارد. از دماهای معتدل با فصول متمایز برخوردار است. منطقه معتدل شامل آب و هوای مدیترانه ای (Cs) ، نیمه گرمسیری مرطوب (Cfa/Cwa) ، ساحل غربی دریایی (Cfb/Cfc) و آب و هوای مرطوب قاره ای (Dfa/Dfb/Dwa/Dwb) است .
منطقه سرد (قطبی).این مناطق در بالای 60 درجه عرض جغرافیایی قرار دارند و در طول سال دمای بسیار سردی را تجربه می کنند. آب و هوای تندرا (ET) و کلاهک یخی (EF) غالب است و یخ دائمی در بالاترین عرض های جغرافیایی یافت می شود.
منطقه قاره ایبا اختلاف دمای قابل توجهی بین گرمترین و سردترین ماهها مشخص می شود. به طور کلی در داخل قاره ها یافت می شود و با زمستان های خشک و تابستان های مرطوب مشخص می شود.
درک مناطق آب و هوایی می تواند در آزمایش هایی مانند تأثیر عرض جغرافیایی بر شدت نور خورشید یا مطالعه چرخه آب در اقلیم های مختلف کمک کند.
عرض جغرافیایی و شدت نور خورشیدزاویه برخورد نور خورشید به زمین بر شدت آن تأثیر می گذارد. در عرض‌های جغرافیایی بالاتر، نور خورشید با زاویه کمتری به زمین برخورد می‌کند و در ناحیه بزرگ‌تری پخش می‌شود و در نتیجه دمای پایین‌تری ایجاد می‌کند. این اصل توضیح می دهد که چرا منطقه گرمسیری گرمتر از مناطق قطبی است.
تغییرات چرخه آبچرخه آب در میان مناطق مختلف آب و هوایی متفاوت رفتار می کند. در مناطق گرمسیری، دما و رطوبت بالا از تبخیر و بارندگی شدید آب پشتیبانی می کند که منجر به پوشش گیاهی سرسبز می شود. برعکس، مناطق خشک بارندگی محدودی دارند، بنابراین پوشش گیاهی کم است.
مناطق آب و هوایی نقش مهمی در تنوع زیستی، کشاورزی و سکونت انسانی دارند. آنها انواع محصولات قابل کشت را دیکته می کنند، الگوهای آب و هوا را تحت تأثیر قرار می دهند، و در دسترس بودن آب را تحت تأثیر قرار می دهند. درک مناطق آب و هوایی همچنین به پیش بینی اثرات تغییرات آب و هوا و توسعه استراتژی هایی برای زندگی پایدار کمک می کند.
مناطق آب و هوایی چارچوبی برای مطالعه الگوهای آب و هوایی پیچیده زمین و اثرات آن بر اکوسیستم ها ارائه می دهند. با درک این مناطق، می توانیم تنوع سیاره خود را بهتر درک کنیم و در جهت حفظ محیط زیست آن تلاش کنیم.
