Ritm musiqidə zaman elementini təşkil edən musiqinin əsas cəhətidir. Bu, musiqini hərəkətə gətirən və axan, zamanla meydana gələn səslər və sükutların nümunələrini əhatə edən şeydir. Bu dərs ritm anlayışını, onun elementlərini, növlərini və musiqidə struktur və ifadə yaratmaq üçün necə istifadə edildiyini araşdırır.
Vuruş: Zərbə musiqidə əsas zaman vahididir, ayağınızı vura biləcəyiniz sabit nəbzdir. Mahnıya əl çaldığınız zaman təbii olaraq buna cavab verirsiniz.
Temp: Tempo dəqiqədə vuruşlarla (BPM) ölçülən döyünmə sürətinə aiddir. Daha yavaş tempdə dəqiqədə daha az vuruş olur, daha sürətli tempdə isə daha çox olur.
Metr: Metr döyüntülərin ölçülərə necə qruplaşdırıldığını təsvir edir. Ən çox yayılmış sayğaclar ikiqat (iki qrup), üçlü (üç nəfərlik qrup) və dördlü (dörd nəfərlik qrup) hesab olunur.
Ritm: Ritm ritm üzərində yerləşdirilən səs və sükut nümunəsidir. Bu, müxtəlif uzunluqlu notların birləşdirilməsi və ardıcıllığı kimi düşünülə bilər.
Ritm notasiyası səssizliyin uzunluğunu göstərən müxtəlif not dəyərlərini və istirahətlərini təmsil etmək üçün simvollar sistemindən istifadə edir. Məsələn, 4/4 vaxtda tam not ( \(\frac{1}{1}\) və ya dörd vuruş), yarım not ( \(\frac{1}{2}\) və ya iki vuruş), dörddəbir not ( \(\frac{1}{4}\) və ya bir vuruş) və səkkizinci not ( \(\frac{1}{8}\) və ya yarım vuruş) ritm nümunələri yaratmaq üçün istifadə olunur.
4/4 vaxtda sadə ritm nümunəsinə misal ola bilər: dörddəbir not, dörddəbir not, yarım not, 1-2-3-4 kimi hesablanacaq, üçüncü döyüntü üç və dörd döyüntülərə uzadılmışdır.
Ritmləri iki növə bölmək olar: sadə və mürəkkəb.
Sadə Ritmlər: Bu ritmlər ritmi iki bərabər hissəyə bölür. Məsələn, 4/4 vaxtda dörddəbir not bir döyüntü, səkkizinci not isə yarım vuruş alır.
Mürəkkəb ritmlər: Mürəkkəb ritmlər ritmi üç bərabər hissəyə bölür. Məsələn, 6/8 vaxtda nöqtəli dörddəbir not bir vuruş alır, səkkizinci not isə vuruşu üçə bölmək rolunu oynayır.
Sinkopasiya: Sinkopasiya gözlənilən ritmik model pozulduqda baş verir, qeyri-ritmləri və ya tədbirin zəif hissələrini vurğulayan bir nümunə yaradır. Buna gözlənilməz vuruşları vurğulamaqla və ya vurğunu dəyişdirmək üçün istirahət və bağlı qeydlərdən istifadə etməklə nail olmaq olar.
Poliritmlər: Poliritmlər iki və ya daha çox ritm eyni vaxtda ifa olunduqda mövcuddur, lakin mütləq eyni metr daxilində uyğunlaşdırılmır. Məsələn, 3/4 vaxtda bir ritm digərinə qarşı 4/4 vaxtda oynanaraq mürəkkəb, laylı faktura yarada bilər.
Müxtəlif musiqi üslubları öz xarakterik səslərini yaratmaq üçün ritmdən unikal üsullarla istifadə edirlər.
Klassik Musiqi: Tez-tez ritmə daha strukturlaşdırılmış yanaşmadan istifadə edir, zaman işarələrinə riayət edir və bu çərçivələr daxilində mürəkkəb ritmik nümunələrdən istifadə edir.
Caz: Caz sinkopasiya və yelləncəkdən geniş istifadə edir, ritmlər qeyri-bərabər bölünür və ona özünəməxsus yiv verir.
Rok və Pop: Bu janrlar tez-tez rəqs etmək asan olan sadə ritmlərdən istifadə edərək, güclü və sabit bir vuruşa əsaslanır, baxmayaraq ki, əlavə maraq üçün mürəkkəb ritmik variasiyaları və sinxronizasiyanı özündə birləşdirə bilər.
Dünya Musiqisi: Bir çox mədəniyyətlərin özünəməxsus ritmik nümunələri var ki, onlar tez-tez mürəkkəb poliritmləri və qeyri-adi zaman işarələrini ehtiva edir, onların musiqi irsindən fərqlidir.
Fərqli ritmlər yaratmaq stolun üzərindəki naxışları vurmaq qədər sadə və ya orkestrdə müxtəlif alətlər üçün mürəkkəb naxışlar yaratmaq qədər mürəkkəb ola bilər. Təcrübə, döymə üçün əl çalmalarından istifadə edərək sadə 4/4 ritm nümunəsi yaratmağı və qeyri-ritmlər üçün cədvələ toxunmağı, sonra isə sinkopasiya və poliritmləri araşdırmaq üçün istirahətlər əlavə etmək və ya not dəyərlərini dəyişdirməklə bu nümunəni dəyişdirməyi əhatə edə bilər.
Ritm musiqinin ürək döyüntüsüdür və onun öyrənilməsi ifadə və yaradıcılıq üçün imkanlar dünyası açır. Müəyyən prinsiplər və strukturlar çərçivəsində fəaliyyət göstərsə də, ritmdən istifadə və birləşdirilmə yolları demək olar ki, sonsuzdur və musiqidə yenilik və variasiya üçün sonsuz potensial təklif edir.
