Сансрын станц нь дэлхийн нам дор тойрог замд удаан хугацаагаар үлддэг том сансрын хөлөг юм. Энэ нь сансрын нисгэгчид дэлхий дээр хийх боломжгүй судалгаа хийж, ажиллаж амьдардаг гэр юм. Сансар огторгуйд аялж, буцаж ирдэг тээврийн хэрэгслээс ялгаатай нь сансрын станцууд нь шинжлэх ухаан, технологи, одон орон судлалын өвөрмөц байгууламжуудыг санал болгодог хагас байнгын харуулын зориулалттай.
Сансрын станцын тухай ойлголт нь сансар огторгуйн талаарх бидний ойлголтыг ахиулах, дэлхийгээс гадуурх хүний амьдралын боломжийн талаар чухал үүрэг гүйцэтгэсэн. ЗХУ 1971 оны 4-р сарын 19-нд "Салуйт 1" хэмээх анхны сансрын станцыг хөөргөсөн нь хүн төрөлхтөн сансарт удаан хугацаагаар амьдрах эрин үеийг эхлүүлсэн юм. Өнөөдрийг хүртэл хамгийн алдартай сансрын станц бол НАСА, Роскосмос, JAXA, ESA, CSA зэрэг байгууллагуудын хамтарсан төсөл болох Олон улсын сансрын станц (ОУСС) юм. ОУСС нь одон орон, биологи, цаг уур, физикийн чиглэлээр судалгаа хийхэд үнэлж баршгүй ач холбогдолтой бөгөөд олон орны сансрын нисгэгчид, судлаачдыг хүлээн авч байна.
Сансрын станцууд нь хоорондоо холбогдсон олон модулиудаас бүрдсэн цогц бүтэц юм. Модуль бүр тодорхой үүрэг гүйцэтгэдэг - зарим нь амьдрах байранд зориулагдсан байдаг бол зарим нь ОУСС дахь Колумбын лаборатори гэх мэт судалгаанд ашиглагддаг. Уг станц нь нарны эрчим хүч, дулааныг гадагшлуулах радиаторууд, багийнхан болон хангамжийг хүргэдэг сансрын хөлгүүдийг холбох портуудыг агуулдаг.
Сансрын станц дээрх амьдрал өвөрмөц бөгөөд хэцүү байдаг. Сансрын нисэгчид бие бялдар, оюун санааны эрүүл мэндийг сахихын тулд ажил, дасгал, чөлөөт цагийг багтаасан хатуу хуваарийг баримталдаг. Орон байрны хувьд сансрын нисэгчид бичил таталцлын улмаас эргэн тойронд хөвөхөөс зайлсхийхийн тулд бие даасан жижиг байранд унтдаг.
Бичил таталцлын орчны улмаас олон нийтлэг ажлууд төвөгтэй болдог. Жишээлбэл, хоол идэхэд хүнсний хэсгүүд хөвөхөөс урьдчилан сэргийлэхийн тулд тусгайлан бэлтгэсэн хоол шаардагдана. Ус нь өөр өөр үйлдэл хийж, бөмбөрцөг үүсгэж, гадаргууд наалддаг бөгөөд энэ нь сансрын нисгэгчид хэрхэн угааж, уухад нөлөөлдөг.
Сансрын станцын үндсэн зорилгын нэг бол дэлхий дээр боломжгүй шинжлэх ухааны судалгаа хийх явдал юм. Бичил таталцал нь судлаачдад дэлхийн таталцлын оролцоогүйгээр физик, биологийн үзэгдлийг судлах боломжийг олгодог. Жишээлбэл, шингэний динамик, шаталт, талст өсөлтийн талаархи судалгаанууд нь сансрын болон хуурай газрын технологийн аль алинд нь ашигтай загваруудыг сайжруулахад хүргэсэн. Нэмж дурдахад, сансарт удаан хугацаагаар өртөх нь хүмүүст үзүүлэх нөлөөллийн талаархи биологийн судалгаа нь Ангараг гараг шиг урт хугацааны нислэгийг төлөвлөхөд маш чухал юм.
Сансар огторгуйд хийсэн туршилтууд нь дэлхий дээр боломжгүй нээлт хийхэд хүргэдэг өвөрмөц нөхцөлтэй байдаг. Жишээлбэл, бичил таталцлын нөлөөгөөр уургийн талсжилтын туршилтууд нь илүү тогтмол, жигд өсөлтийг бий болгож, эм боловсруулах, өвчний судалгаанд тусалсан.
Сансарт ажиллаж, амьдрахад технологийн шинэчлэл хэрэгтэй. Жишээлбэл, сансрын станцууд дээрх усыг дахин боловсруулах систем нь өндөр үр ашигтай бөгөөд шээс, хөлс, амьсгалын бохир усыг ундны ус болгон хувиргадаг. Энэхүү технологи нь сансарт амьдралыг дэмжихээс гадна дэлхийн хуурай бүс нутагт ашиглах боломжтой юм.
Сансрын станцуудын ирээдүй нь илүү дэвшилтэт, тогтвортой амьдрах орчны төлөвлөгөөгөөр ирээдүйтэй юм. Сарны эргэн тойрон дахь тойрог замд төлөвлөгдсөн "Сарны гарц" гэх мэт ойлголтууд нь сар болон түүнээс цааш хүн болон роботын хайгуулыг дэмжих зорилготой юм. Ийм дэвшил нь сансар огторгуйг гүнзгийрүүлэн судлах, бусад гаригуудыг нутагшуулах алхам болно.
Сансрын станцууд нь бидний сансар огторгуйг ойлгох, судлахад чухал үүрэгтэй. Эдгээр нь шинжлэх ухааны судалгааны лаборатори, технологийн туршилтын талбай, сансарт хүн төрөлхтний анхны гэр орон болж үйлчилдэг. Бид сансар огторгуйг үргэлжлүүлэн судлах тусам сансрын станцуудын үүрэг улам бүр нэмэгдэж, Ангараг гараг болон манай нарны аймгийн бусад газруудад ирээдүйн аялал хийх замыг засна.
