پس از ویرانی های جنگ جهانی دوم در سال 1945، سازمان ملل متحد با یک مأموریت اصلی تشکیل شد: حفظ صلح و امنیت بین المللی. سازمان ملل این کار را با تلاش برای جلوگیری از درگیری انجام می دهد. کمک به طرفهای درگیر در برقراری صلح؛ حفظ صلح؛ و ایجاد شرایطی برای حفظ و شکوفایی صلح. در این درس در مورد تاریخچه، ساختار و عملکرد سازمان ملل متحد صحبت خواهیم کرد.
سازمان ملل متحد (سازمان ملل متحد) سازمانی بین کشورهاست که در 24 اکتبر 1945 برای ارتقای همکاری های بین المللی تأسیس شد. این سازمان برای جایگزینی جامعه ملل پس از جنگ جهانی دوم و جلوگیری از درگیری دیگر تأسیس شد. سازمان ملل متحد در زمان تأسیس 51 کشور عضو داشت. اکنون 193 کشور وجود دارد. اکثر کشورها عضو سازمان ملل هستند و دیپلمات هایی را برای برگزاری جلسات و تصمیم گیری در مورد مسائل جهانی به مقر خود می فرستند.
سازمان ملل متحد بزرگترین سازمان بین دولتی جهان است.
عربی، چینی، انگلیسی، فرانسوی، روسی و اسپانیایی زبان های رسمی سازمان ملل هستند.
همه ارگان های سازمان ملل در شهر نیویورک مستقر هستند، به جز دیوان بین المللی دادگستری که در لاهه در هلند واقع شده است. سازمان ملل دفاتر مهمی در ژنو (سوئیس)، نایروبی (کنیا) و وین (اتریش) دارد.
منشور سازمان ملل متحد در 26 ژوئن 1945 در سانفرانسیسکو در پایان کنفرانس سازمان ملل متحد در مورد سازمان بین المللی امضا شد و در 24 اکتبر 1945 لازم الاجرا شد.
شش ارگان اصلی سازمان ملل متحد وجود دارد
مجمع عمومی ارگان مشورتی اصلی سازمان ملل متحد متشکل از همه کشورهای عضو است که هر کدام از آنها صرف نظر از اندازه یا نفوذشان یک رأی دارند. ممکن است در مورد هر موضوعی که بر اساس منشور سازمان ملل متحد پیش می آید بحث کند. تصمیمات در مورد صلح و امنیت بین المللی، پذیرش کشورهای عضو جدید و بودجه سازمان ملل با اکثریت دو سوم تصمیم گیری می شود. سایر موارد با اکثریت ساده تصمیم گیری می شود.
نشست سالانه مجمع عمومی هر سال در ماه سپتامبر در نیویورک برگزار می شود. ریاست مجمع هر سال به صورت چرخشی در میان پنج گروه جغرافیایی کشورها یعنی. کشورهای آفریقایی، آسیایی، اروپای شرقی، آمریکای لاتین و اروپای غربی و کشورهای دیگر. مجمع عمومی دبیرکل دبیرخانه سازمان ملل متحد را به توصیه شورای امنیت منصوب می کند. همچنین این اختیار را دارد که اعضای جدید را بپذیرد.
بر اساس منشور سازمان ملل متحد مسئولیت اصلی حفظ صلح و امنیت بین المللی است. برخلاف مجمع عمومی، شورای امنیت جلسات منظمی برگزار نمی کند. هر زمان که صلح بین المللی در معرض خطر باشد، می توان آن را تشکیل داد. در واقع، تقریباً هر روز ملاقات می کند. شورای امنیت 15 عضو دارد که 5 عضو دائمی آن شامل چین، فرانسه، روسیه، بریتانیا و ایالات متحده است.
برای تصویب قطعنامه در شورای امنیت، 9 عضو از 15 عضو شورا باید "آری" رای دهند، اما اگر هر یک از 5 عضو دائمی "نه" رای دهند - که اغلب به عنوان وتو از آن یاد می شود - قطعنامه تصویب نمی شود.
این نهاد مرکزی برای هماهنگی کار اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد است. شورا دارای 54 عضو است که برای نمایندگی جغرافیایی برابر انتخاب می شوند و یک دوره سه ساله خدمت می کنند. رأی گیری در شورا با اکثریت ساده است. هر عضو یک رای دارد
این سازمان فعالیت هایی را با هدف ارتقای رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه، حمایت از حقوق بشر و تقویت همکاری های جهانی برای مبارزه با فقر و توسعه نیافتگی توصیه و هدایت می کند. مجمع عمومی برای رفع نیازهای خاص، تعدادی آژانس تخصصی مانند سازمان غذا و کشاورزی (فائو)، سازمان بهداشت جهانی (WHO) و سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) و برنامه هایی مانند برنامه توسعه ملل متحد (UNDP)، صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) و دفتر کمیساریای عالی سازمان ملل متحد برای پناهندگان (UNHCR). کار این آژانس ها و برنامه ها توسط ECOSOC هماهنگ می شود.
بر اساس منشور سازمان ملل متحد برای نظارت بر اداره 11 قلمرو امانت - مستعمرات سابق یا مناطق وابسته - که تحت سیستم قیومیت بین المللی قرار گرفته بودند، تعیین شد. این سیستم در پایان جنگ جهانی دوم برای ارتقای پیشرفت ساکنان آن مناطق وابسته و توسعه تدریجی آنها به سمت خودمختاری یا استقلال ایجاد شد.
از زمان ایجاد شورای قیمومیت، بیش از 70 منطقه استعماری، از جمله تمام 11 قلمرو امانت، با کمک سازمان ملل متحد به استقلال رسیده اند. آخرین منطقه تراست که مستقل شد پالائو در سال 1994 بود، و در نتیجه، شورا به طور رسمی تصمیم گرفت که فعالیت خود را به حالت تعلیق درآورد و در صورت لزوم تشکیل جلسه دهد. شورای قیمومیت متشکل از اعضای دائمی شورای امنیت - چین، فرانسه، فدراسیون روسیه، بریتانیا و ایالات متحده است. هر عضو دارای یک رأی است و تصمیمات با اکثریت ساده اتخاذ می شود.
این ارگان اصلی قضایی سازمان ملل است که در لاهه، هلند واقع شده است. در سال 1945 تأسیس شد و در سال 1946 فعالیت خود را آغاز کرد. همچنین به عنوان "دنیای دادگاه" شناخته می شود. منازعات حقوقی را فقط بین ملت ها و نه بین افراد، مطابق با قوانین بین المللی حل و فصل می کند. کلیه احکام صادر شده توسط دادگاه قطعی و بدون تجدیدنظر است.
این شورا توسط 15 قاضی که برای دوره های 9 ساله انتخاب می شوند، هر کدام از کشورهای مختلف، هم توسط مجمع عمومی و هم شورای امنیت، ریاست می شود. هیچ دو قاضی نمی توانند از یک کشور باشند. انتخابات هر سه سال یک بار برای یک سوم کرسی ها برگزار می شود و قضات بازنشسته ممکن است دوباره انتخاب شوند. اعضای دادگاه نماینده دولت های خود نیستند، بلکه قضات مستقل هستند. برای تصمیم گیری نیاز به اکثریت نه قاضی است.
این سازمان متشکل از یک کارمند بین المللی است که در مقر سازمان ملل در نیویورک، و همچنین دفاتر سازمان ملل در ژنو، وین، نایروبی و سایر نقاط کار می کنند. این سازمان متشکل از ادارات و دفاتر با کارکنانی است که از اکثر کشورهای عضو جذب می شوند. آنها کارهای روزمره سازمان را انجام می دهند. وظایف آنها از اداره عملیات حفظ صلح، میانجیگری در مناقشات بین المللی، بررسی روندهای اجتماعی و اقتصادی، زمینه سازی برای توافقات بین المللی تا سازماندهی کنفرانس های بین المللی است. دبیرخانه مسئول خدمات رسانی به سایر ارگان های سازمان ملل متحد و اداره برنامه ها و سیاست های تعیین شده توسط آنها است.
دبیرخانه توسط دبیرکل اداره می شود که توسط مجمع عمومی به پیشنهاد شورای امنیت برای یک دوره 5 ساله منصوب می شود و مسئولیت اجرای تصمیمات اتخاذ شده توسط ارگان های مختلف سازمان ملل متحد را بر عهده دارد.
کارکنان دبیرخانه به عنوان «کارمندان دولتی بین‌المللی» شناخته می‌شوند و برای تمام 193 کشور عضو کار می‌کنند و نه از دولت‌ها، بلکه از دبیرکل دستور می‌گیرند.
