Kingdom Plantae yer üzündəki bütün bitkiləri əhatə edir. Onlar çoxhüceyrəli, eukariotlardır və "hüceyrə divarı" adlanan hüceyrə membranını əhatə edən sərt bir quruluşdan ibarətdir. Bitkilərin əksəriyyətində fotosintez üçün olduqca vacib olan "xlorofil" adlı yaşıl rəngli piqment də var.
Bu dərsdə biz bitki aləminin beş alt qrupa - tallofitlər, bryofitlər, pteridofitlər , gimnospermlər və angiospermlər kimi təsnifatını müzakirə edəcəyik.
Bitki səltənəti aşağıdakı altı xarakterik xüsusiyyətə malikdir:
Bitki səltənəti böyük bir qrupdur; buna görə də krallıq daha da alt qruplara təsnif edilir. Təsnifat səviyyələri aşağıdakı üç meyara əsaslanır: bitki bədəni, damar sistemi və toxum əmələ gəlməsi.
Bütün bu amillərə əsaslanaraq, bitki aləmini aşağıdakı beş alt qrupa bölmək olar.
Gəlin hər bir alt qrupu daha ətraflı müzakirə edək.
Tallofitlər (yunan sözləri: thallos = gənc tumurcuq və phyton = bitki) yaxşı diferensiallaşmış bədən quruluşuna malik olmayan sadə, avtotrofik damarsız bitkilərdir. Bunlara yaşıl yosunlar və qəhvəyi yosunlar kimi primitiv və sadə bədən dizaynlı üzvlər daxildir. Ümumi nümunələr Spirogyra, Chara, Ulotrix və s.
Bunlar xüsusi yaşayış yerlərində böyüyür:
Briofitlər (yunan sözləri: bryon = mamır və phyton = bitki) gövdə, yarpaq strukturları kimi diferensiallaşmış bitki gövdəsinə malikdir. Lakin onların bitki bədəni boyunca maddələrin daşınması üçün bir damar sistemi yoxdur. Bryofitlər həm quruda, həm də suda yaşayan yerlərdə olur, buna görə də bitki aləminin amfibiyaları kimi tanınır. Ən çox nəmli və kölgəli yerlərdə olurlar. Bəzi briofitlər çox quru və ya sulu yaşayış yerləri kimi müxtəlif yaşayış yerlərində də böyüyür. Cinsi yolla çoxalırlar. Anteridium kişi cinsiyyət orqanı, arxeqonium isə qadın cinsi orqanıdır. Mosses və Marchantia bu alt qrupa aiddir.
Pteridofitlər (yunan sözləri: pteron = lələk və fiton = bitkilər) qıjı yarpaqları kimi tükləri olan bütün bitkilərə aiddir. Gövdə, kök, yarpaq kimi yaxşı diferensiallaşdırılmış strukturlara, həmçinin damar sisteminə malikdirlər. Onların çiçəkləri və toxumları yoxdur. Bu bitkilər əsasən yerüstü bitkilərdir. Onlar kölgəli yaşayış yerlərinə üstünlük verirlər. Ferns, qatırquyruğu, Marsilea Pteridofitlərin bəzi ümumi nümunələridir.
Gimnospermlər ( yun. gymno = çılpaq və sperma = toxum) yaxşı diferensiallaşmış bitki gövdəsi, damar sistemi olan və toxum daşıyan bitkilərdir. Gimnospermlərin toxumları çılpaqdır, bu o deməkdir ki, onlar bir meyvənin içərisinə daxil deyillər. Çoxillik, həmişəyaşıl ağaclı ağaclar bu qrupa aiddir. Şam, qırmızı ağac və s. bir neçə nümunədir.
Angiospermlər (yunan sözləri: angio = örtülü və sperma = toxum) həm də yaxşı diferensiallaşmış bitki gövdəsi olan toxumdaşıyan bitkilərdir. Gimnospermlərdən fərqli olaraq, angiospermlərin toxumları meyvələrin içərisində qapalıdır. Angiospermlər ümumiyyətlə çiçəkli bitkilər kimi tanınır. Meyvələr, taxıllar, tərəvəzlər, ağaclar, kollar, otlar və çiçəklər angiospermlərdir. Bu gün yediyimiz bitkilərin əksəriyyəti angiospermlərdir.
Toxumlar kotiledon adlanan embrion yarpaqlarından cücərir. Toxumlarda mövcud olan kotiledonların sayından asılı olaraq, angiospermlər iki yerə bölünür: bir və ya təkbucaqlılar (bir kotiledonlar) və ikibucaqlılar və ya ikibucaqlılar (iki kotiledon).
.svg)
Bitki səltənəti də toxum əmələ gətirmə qabiliyyətinə görə iki qrupa bölünür: “kriptoqamlar” və “faneroqamlar”.
Kriptoqamlar yaxşı inkişaf etmiş və ya gözə çarpan reproduktiv orqanları olmayan bitkilərdir. Onların gizli reproduktiv orqanları var və toxum istehsal etmirlər. Tallofitlər, briyofitlər və pteridofitlər “kriptoqam”lardır. Hər üç qrupda çoxalma spor əmələ gəlməsi ilə baş verir.
Gözə çarpan reproduktiv orqanlara malik olan, toxum əmələ gətirən bitkilərə faneroqamlar deyilir. Gimnospermlər və Angiospermlər faneroqamlar qrupuna aiddir.
