Heb je jezelf ooit per ongeluk gesneden of gekrabd of een ander letsel opgelopen? Dan heb je waarschijnlijk de rode vloeistof zien lekken uit de plek waar de huid beschadigd is. Die rode vloeistof heet bloed. Bloed is essentieel voor het leven. Het is een zeer belangrijke vloeistof die met behulp van het hart door de bloedvaten in ons lichaam stroomt en circuleert. Het bloed voorziet onze lichaamscellen van voedingsstoffen en zuurstof. Ook voert het via dezelfde cellen afvalstoffen af.
In deze les gaan we
Menselijk bloed is een essentiële rode vloeistof die in ons lichaam circuleert en de cellen van ons lichaam voorziet van essentiële stoffen zoals zuurstof en voedingsstoffen, en afvalproducten van de stofwisseling wegvoert van diezelfde cellen.
Het bloed circuleert in het lichaam door het cardiovasculaire systeem dat bestaat uit het hart en de bloedvaten.
De tak van de geneeskunde, die zich bezighoudt met de studie van bloed, bloedvormende organen en bloedziekten, wordt hematologie genoemd.
Waaruit bestaat menselijk bloed? Het menselijk bloed bestaat uit plasma en gevormde elementen (rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes).
De vloeibare toestand van bloed kan worden bijgedragen aan plasma, aangezien het 55% van het bloed uitmaakt. Het plasma is gelig van kleur. Het is een mengsel van water, suiker, vet, eiwit en zouten. Zijn functie is om bloedcellen door het lichaam te transporteren, samen met voedingsstoffen, antilichamen, afvalproducten, hormonen en eiwitten.
Rode bloedcellen, ook wel erytrocyten genoemd, vertegenwoordigen 40% -45% van het bloedvolume en zijn de meest voorkomende cel in het bloed.
Rode bloedcellen bevatten een speciaal eiwit genaamd hemoglobine. Hemoglobine geeft de rode bloedcellen de rode kleur. Vanwege hun grote aantal lijkt het volbloed rood. Hemoglobine helpt zuurstof van de longen naar de rest van het lichaam te transporteren en voert vervolgens koolstofdioxide uit het lichaam terug naar de longen, zodat het kan worden uitgeademd. Rode bloedcellen worden met een snelheid van vier tot vijf miljard per uur uit het beenmerg aangemaakt. Hun levensduur is ongeveer 120 dagen in het lichaam.
Witte bloedcellen, ook wel leukocyten genoemd, zijn veel minder in aantal dan rode bloedcellen, goed voor ongeveer 1 procent van het bloed, maar ze zijn erg belangrijk. Witte bloedcellen zijn essentieel voor een goede gezondheid en bescherming van het lichaam tegen infectie, ziekte en ziekten.
Ze vallen vreemde lichamen aan, zoals bacteriën en virussen. Net als rode bloedcellen worden ze constant gegenereerd vanuit je beenmerg. De levensduur van witte bloedcellen varieert van 13 tot 20 dagen. Wanneer het aantal witte bloedcellen in het bloed van een persoon toeneemt, is dit een teken van een infectie ergens in het lichaam.
De kleinste lichaamscellen zijn bloedplaatjes, ook wel trombocyten genoemd. In tegenstelling tot rode en witte bloedcellen zijn bloedplaatjes eigenlijk geen cellen, maar eerder kleine fragmenten van cellen.
Ook al zijn ze de kleinste, hun rol is erg belangrijk. Ze houden het bloeden onder controle. Eigenlijk zijn zij verantwoordelijk als er wonden ontstaan. Ze ontvangen een signaal van het bloedvat en reizen naar het gebied om contact te maken met het bloedvat en de wond te dichten totdat deze geneest. Bloedplaatjes hebben een gemiddelde levensduur van 5 tot 10 dagen.
Er zijn drie hoofdfuncties van bloed: transport, bescherming en regulatie.
Wat vervoert bloed?
Wat zijn de rollen van het bloed in volgorde van bescherming?
Wat regelt het bloed?
Bloed circuleert in ons lichaam door de bloedvaten. De gemiddelde volwassene heeft ongeveer 4,5 tot 5,5 liter bloed in zijn lichaam. Er zijn drie hoofdtypen bloedvaten bekend, elk met een andere functie:
Een bloedgroep is een classificatie van bloed, gebaseerd op de aanwezigheid en afwezigheid van antilichamen en geërfde antigene stoffen op het oppervlak van rode bloedcellen. Bloedsoorten worden ook wel bloedgroepen genoemd. Er zijn 4 hoofdbloedgroepen: A, B, AB en O. De bloedgroep wordt bepaald door de genen die we van onze ouders erven. Rhesus (Rh) factor is een geërfd eiwit dat wordt aangetroffen op het oppervlak van rode bloedcellen. Als je bloed het eiwit bevat, ben je Rh-positief. Als je bloed het eiwit mist, ben je Rh-negatief. Bloedgroepen en Rh-factorcombinaties vormen dus in totaal acht bloedgroepen: (A+, A−, B+, B−, O+, O−, AB+, AB−), waarbij "+" staat voor Rh-positief, en "- " staat voor Rh-negatief.
De aandoeningen die van invloed zijn op het vermogen van het bloed om correct te functioneren, worden bloedaandoeningen genoemd. Er is een scala aan verschillende soorten. Bloedaandoeningen kunnen elk van de belangrijkste componenten van bloed aantasten: rode bloedcellen, witte bloedcellen, bloedplaatjes of plasma.
Bloedaandoeningen die de rode bloedcellen aantasten, zijn onder meer bloedarmoede, bloedarmoede door ijzertekort, bloedarmoede bij chronische ziekten, pernicieuze anemie (B12-tekort), aplastische anemie, auto-immune hemolytische anemie, sikkelcelanemie, polycythaemia vera, malaria.
Bloedaandoeningen die de witte bloedcellen aantasten, zijn onder meer lymfoom, leukemie, multipel myeloom en myelodysplastisch syndroom.
Bloedaandoeningen die de bloedplaatjes aantasten, zijn onder meer trombocytopenie, idiopathische trombocytopenische purpura, door heparine geïnduceerde trombocytopenie, trombotische trombocytopenische purpura, primaire trombocytose.
Bloedaandoeningen die het bloedplasma beïnvloeden, zijn hemofilie, de ziekte van von Willebrand, hypercoaguleerbare toestand, diepe veneuze trombose, gedissemineerde intravasculaire coagulatie.
Behandelingen en prognoses voor bloedziekten variëren. Dat is afhankelijk van de bloedconditie en de ernst ervan.
