اهداف یادگیری
در پایان این درس باید بتوانید:
آب برای زندگی بسیار مهم است. ما از آب برای نوشیدن، پخت و پز، شستشو و سایر فعالیت های مختلف انسانی استفاده می کنیم. دو سوم سطح زمین را آب تشکیل می دهد، با این حال تا به امروز با کمبود آب مواجه هستیم. با افزایش مداوم جمعیت و آلودگی، با کاهش تعداد آب های پایدار، تقاضای آب افزایش یافته است. آلودگی آب به آلودگی بدنه‌های آبی اطلاق می‌شود که معمولاً در نتیجه فعالیت‌های انسان‌ها اتفاق می‌افتد. بدنه های آبی شامل اقیانوس ها، دریاها، رودخانه ها، دریاچه ها، آب های زیرزمینی و سفره های زیرزمینی هستند. آلودگی آب با ورود آلاینده ها به محیط طبیعی اتفاق می افتد. به عنوان مثال، انتشار فاضلاب ناکافی تصفیه شده به بدنه های آبی می تواند منجر به تخریب اکوسیستم های آبی شود. این می تواند منجر به مشکلات بهداشت عمومی برای مردم و حیوانات پایین دست شود. آنها ممکن است از این آب آلوده رودخانه برای نوشیدن، حمام کردن توسط انسان یا آبیاری استفاده کنند.
انواع آلودگی آب
دو نوع عمده آلودگی آب وجود دارد - آلودگی آب های سطحی و آلودگی آب های زیرزمینی.
آلودگی آب های سطحی
این به آلودگی هایی اشاره دارد که آب موجود در سطح زمین را آلوده می کند. این شامل آلودگی دریاچه ها، رودخانه ها و اقیانوس ها می شود. یکی از زیر مجموعه های این نوع آلودگی، آلودگی دریایی است. مسیر اصلی ورود آلاینده ها به دریا از طریق رودخانه ها است. به عنوان مثال، زباله های صنعتی و فاضلاب های تخلیه شده در رودخانه ها به اقیانوس می ریزند. اقیانوس ممکن است از طریق مواد شیمیایی مایع یا از طریق زباله آلوده شود.
آلودگی آب های زیرزمینی
این همان آلودگی آبی است که در زیر سطح زمین یافت می شود. آب های سطحی و آب های زیرزمینی با هم تعامل دارند. آلودگی آب های زیرزمینی به عنوان آلودگی آب های سطحی طبقه بندی نمی شود زیرا سفره های آب زیرزمینی مستعد آلودگی از منابعی هستند که مستقیماً بر روی آب های سطحی تأثیر نمی گذارند. عوامل اصلی آلودگی آب های زیرزمینی شامل وجود آلاینده های طبیعی، نشت های تجاری و صنعتی، شسته شدن کودها و فاضلاب است.
دسته بندی منابع آلودگی
آب‌های زیرزمینی و سطحی به‌طور جداگانه مورد مطالعه و مدیریت قرار گرفته‌اند، حتی اگر به هم مرتبط باشند. آب سطحی از طریق خاک نفوذ می کند و در نتیجه تبدیل به آب زیرزمینی می شود. آب های زیرزمینی همچنین می توانند منابع آب های سطحی را تغذیه کنند. منابع آلودگی آب های سطحی عمدتاً بر اساس منشأ به دو دسته تقسیم می شوند.
منابع نقطه ای
آلودگی یک آبراه از یک منبع منفرد و قابل شناسایی مانند یک خندق، آلودگی آب منبع نقطه ای نامیده می شود. نمونه هایی از منابعی که در این دسته قرار می گیرند عبارتند از تخلیه تصفیه خانه فاضلاب و تخلیه طوفان شهری.
منابع غیر نقطه ای
آلودگی های منتشر که از یک منبع منشا نمی گیرند آلودگی غیر نقطه ای نامیده می شود. این نوع آلودگی عمدتاً اثر تجمعی مقادیر کمی از آلاینده های جمع آوری شده از منابع مختلف در یک منطقه است. به عنوان مثال، شستشوی ترکیبات نیتروژن از زمین های کشاورزی بارور شده.
آلاینده ها و منابع آنها
آلاینده های خاصی که منجر به آلودگی آب می شوند شامل طیف گسترده ای از مواد شیمیایی، تغییرات فیزیکی مانند درجه حرارت بالا و عوامل بیماری زا هستند. در حالی که بسیاری از مواد شیمیایی که تنظیم می شوند به طور طبیعی رخ می دهند (کلسیم، آهن، سدیم، منگنز، و غیره)، غلظت تعیین می کند که چه جزء طبیعی آب است و چه چیزی یک آلاینده است. غلظت های بالاتر از مواد طبیعی ممکن است تأثیر منفی بر گیاهان و جانوران آبزی داشته باشد.
عوامل بیماری زا
پاتوژن ها میکروارگانیسم های بیماری زا هستند. آنها می توانند بیماری های منتقله از طریق آب را در میزبان حیوان یا انسان ایجاد کنند. سطوح بالای پاتوژن ممکن است در نتیجه انتشار ناکافی فاضلاب یا توالت های چاله باشد.
آلاینده های آلی و معدنی
آلاینده های آلی آب عبارتند از: مواد شوینده، محصولات جانبی ضدعفونی کننده مانند کلروفرم، هیدروکربن های نفتی مانند سوخت دیزل و روان کننده ها، حشره کش ها و علف کش ها.
آلاینده های غیر آلی آب عبارتند از: اسیدیته حاصل از تخلیه های صنعتی، آمونیاک ناشی از ضایعات فرآوری مواد غذایی، زباله های شیمیایی صنایع و کودهای حاوی فسفات و نیترات.
کنترل آلودگی آب
در زیر به برخی از روش های اصلی کنترل آلودگی آب اشاره می شود:
چگونه می توانیم به کاهش آلودگی آب کمک کنیم؟
وظیفه ما کاهش آلودگی آب است. در زیر لیستی از کارهایی که می توانید برای کمک به کاهش آلودگی آب انجام دهید آورده شده است:
